Жалпы жүрүм-турум кодекси/КБС

Жалпы жүрүм-турум кодекси

• Кодекс
• Ишке ашыруу боюнча көрсөтмөлөр
• Координациялык комитет жобо
• Жалпы маалымат
• Көп берилүүчү суроолор
• Окутуу модулдары

Макулдашуу

1. ЖТКнын Кыймылдын стратегиясынын демилгелери менен макулдашууларына кандай тиешеси бар, мисалы, Кыймылдын уставына?

ЖТК — 2030-жылга чейин Викимедианын стратегиясын талкуулап, иштеп чыгууда жамааттын негизги демилгеси. Кыймылдын стратегиясын талкуулоодогу үчүнчү сунуштама жамааттардын ичинде коопсуздукту жана инклюзивдүүлүктү камсыз кылууну көздөгөндүктөн, жүрүм-турум кодексин иштеп чыгуу эң артыкчылыктуу демилге катары таанылган. Жалпы жүрүм-турум кодексин макулдашуу менен катар Кыймылдын уставы сыяктуу Кыймылдын башка стратегиялык демилгелери глобалуу талкууланган.

2. Макулдашуучу жамааттар эмне негизинде тандалып алынган?

1-этаптагы жергиликтүү макулдашуу үчүн жамааттар бир нече факторлорлордун негизинде тандалган, алардын катарында өнүгүү темпи жана жүрүм-турумду жөнгө салуучу эрежелердин өнүккөндүгү. Ал тууралуу толук маалыматты бул жерден караңыз. Ошондой эле, жергиликтүү макулдашуучу жамааттын тилин билген квалификациялуу координаторлордун болушу да эске алынган.

1-этаптагыдай эле, 2-этап үчүн жамааттарды тандоодо көптөгөн факторлор эске алынган. Биринчиден, ар кайсы тилдеги Викимедиа долбоорлорундагы жергиликтүү эрежелердин аткарылышын камсыз кылуучу тутум эске алынган. Ар кандай көз-караштарды чагылдыруу үчүн ар кандай деңгээлдеги укук колдонуу практикага ээ жамааттардын өкүлү катары координаторлор тандалган. Квалификациялуу координаторлордун болушу жана кеңири географиялык камтууга умтулуу да роль ойногон.

3. Викимедиа фонду ЖТК бардык Викимедиа долбоорлору менен чөйрөлөрүндө колдонулат деп жарыялады беле?

Ооба. ЖТК Колдонуу шарттарынын бир бөлүгү болгону жаткандыктан, жамааттар глобалдуу саясаттан баш тарта алышпайт. Колдонуудагы жергиликтүү эрежелер же практика ЖТКга каршы келсе, анда бул маселени убагында карап, чечүү үчүн процесстин башында айтылышы керек. Викимедиа кыймылынын бардык долбоорлорунда жана иш-чараларында колдонула турган саясат болгон ЖТК 2021-жылдын 2-февралында Камкорчулар кеңеши тарабынан бекитилген. ЖТКны колдонуу мейкиндиги 1-этаптагы ЖТК долбоорун макулдашуу процессинде айтылып келген, ошондой эле Мета, wikimedia-l жана ар кайсы тилдеги долбоорлордо жарыяланган. Кайсы чакан жана орточо вики сайттарда жарыяланганын бул жерден көрсөңүз болот. Чоң жамааттар менен макулдашуулардын чоо-жайын бул жерде.

Котормо

4. ЖТК жана ага тиешелүү документтер бардык тилдерде жеткиликтүү болобу?

ЖТКнын долбоордук тобу котормо агенттиктеринин жана ыктыярчы котормочулардын жардамы менен, бардык негизги документтерди жана кулактандырууларды мүмкүн болушунча көбүрөөк тилге которгонго аракет кылат. Бул иш көп убакытты талап кылгандыктан, аны өзүбүз бүтүрө албайбыз. Материалдарды которуп, жаңы тилде жеткиликтүү кылгысы келген ыктыярчылар ucocprojectwikimedia.org электрондук почтасы аркылуу кайрыла алышат. Бардык материалдарды бардык тилдерге которуу мүмкүн эмес болсо да, аны көздөйбүз.

5. Котормодо айырмачылыктар же карама-каршылыктар болгон учурда долбоордун кайсы тилдеги нускасы расмий болуп эсептелет?

The UCoC team has been working to publish as many translations of the UCoC policy, enforcement guidelines, and related pages, as possible. However, translations are imperfect, and we use a number of strategies (paid agency, volunteer, staff, etc.) to complete translations, which each have their own challenges with accuracy. Communities are encouraged to help us identify and correct the discrepancies, and asked to be understanding that fixing discrepancies takes time. Until the process is complete, the English version will be the official version.

Ишке ашырылышын камсыз кылуу

6. ЖТКнын ишке ашырылышын камсыз кылуу боюнча кандай пландар бар, анын ишке ашырылышы үчүн ким жооптуу?

As per the directives from the Foundation’s Board of Trustees (Board, or BoT), enforcement is the focus of the second phase of the project, which began after the final draft version of the UCoC was approved by the Board and announced on 2 February, 2021. This means that Wikimedia communities will determine how the UCoC will be applied, interpreted, and enforced at the local level. All affected parties and communities are encouraged to actively participate in the discussion to seek compatibility with existing community practices, policies, and procedures. Finally, the UCoC and its enforcement strategies are meant to serve as a baseline across the movement. Individual project communities are still encouraged to develop their own behavior codes on top of this effort.

7. ЖТКны чыныгы жашоодо бузуу кантип каралат, мисалы, Достук мейкиндик саясаты да жөнгө салган Викимедиа фондунун же аны менен аффилирленген уюмдардын иш-чараларында? Кайсы саясат артыкчылыкка ээ болот?

As the UCoC provides a minimal set of guidelines, local policies should always be consulted first and enacted as they apply. This is true for events the same way it is true for behavior on any Wikimedia project. The UCoC is only meant to be applied in cases where local policies or enforcement mechanisms are not sufficient to address the issues at hand.

8. ЖТКны бузуу тууралуу купуя билдирүү Викимедиа жамаатынын эркин жана ачык-айкын (мисалы, барактын тарыхын каалаган көрө алган) маданиятына каршы келбейби ?

It is already the case that reports are accepted in private for a number of reasons, such as those that require the disclosure or suppression of personally-identifying information, threats of harm, and other sensitive issues. Such reports are regularly submitted to Trust and Safety/Legal, Stewards, CheckUsers, Oversighters, Arbitration Committees, and other functionaries. A significant number of participants have expressed reluctance to report harassment in public venues, as this may result in further hostility. An important consideration in Phase 2 was exploring the need to balance transparency with the duty to protect victims of harassment.

9. ЖТКнын ишке ашырылышы үчүн жооптууларга Викимедиа фонду кандай колдоо көрсөтөт?

The Foundation is committed to supporting the UCoC through all stages of its development: policy drafting, consultations on enforcement, and then ensuring enforcement pathways operate well. There are already some steps being taken to make sure the implementation of the UCoC is successful. This includes providing support for those who could be responsible for enforcing the UCoC. For example, the Foundation’s Community Development team has launched online training pilot programs. As we better understand community needs through our Phase 2 consultations, we will have a better understanding of the types of support to prioritize.

Мезгил-мезгили менен кайра кароо

10. ЖТК иштелип чыккандан кийин мезгил-мезгили менен кайра каралып, өзгөртүлүп турабы? Андай болсо, ал үчүн ким жооптуу болот?

Ооба. Ишке ашыруу боюнча көрсөтмөлөрдүн ратификацияланышынан бир жыл өтөрү менен Фонддун юридикалык бөлүмү аны жана ЖТКны кайра карап чыгат. Кыймылдын стратегиясын иштеп чыгуу процессинде сунушталган башкаруу түзүмдөрүнүн калыптануусу кайра карап чыгуунун түрткүсү болушу мүмкүн.

11. Саясаттарды ыкчам өзгөртүү зарылдыгы келип чыкса, аларды ким кайра карап чыгат?

Like other Foundation-hosted policies, requests for urgent changes can be submitted to the Foundation’s Legal Department. The Legal Department has led community-driven amendment conversations in the past (for example, the 2014 Terms of use/Paid contributions amendment) and has a structure and process for facilitating these situations.

Жергиликтүү эрежелерге каршы келиши

12. Жергиликтүү эрежелер ЖТКга каршы келсе эмне болот?

After the acceptance of the UCoC by the Board, all Wikimedia communities will be encouraged to look at their existing policies to ensure they fulfill the UCoC expectations. Communities can go beyond the UCoC and develop more elaborate policies, but they should ensure that their local policies do not fall below the basic standard set by the UCoC. If needed, communities and the Foundation can work together to harmonize policies. The Foundation will be available to assist until the project is completed.

13. ЖТК жергиликтүү эрежелери жана көрсөтмөлөрү бар долбоорлорго тийиш болобу?

The UCoC aims to create the most basic standards for conduct across the movement. Projects with well-developed policies typically meet or exceed the UCoC expectations and in general will not have to make many changes to local policies in order to adhere to the global policy.

14. Ар бир Викимедиа долбоорунун өз колдонуучулары тарабынан өз керектөөлөрүнө жараша иштелип чыккан жүрүм-турум көрсөтмөлөрү жана эрежелери бар. ЖТК ошол көрсөтмөлөр менен эрежелерди өзгөртөбү?

The UCoC is not meant to replace existing, effective behavioral standards. Rather, the UCoC will work as a basic standard for all projects, particularly those projects that have few or no existing behavioral standards. Communities can use the UCoC to develop more culturally appropriate norms or to adjust existing guidelines as needed.

15. ЖТК жамаатыбыздын керектөөлөрүн 100 % канааттандырбасачы?

The UCoC will most certainly not meet all community needs. Also, the UCoC is very likely to evolve in the future. Communities are encouraged to build their own policies on top of it. For example, the UCoC may say, “You should focus on what is best not only for you as an individual editor, but also for the Wikimedia community as a whole.” This is very broad. Many Wikimedia projects already have much more detailed policies on how to handle issues like this, such as Conflicts of Interest. If your project does not have one, such a sentence in the UCoC would be the fallback rule for any conflicts arising on this topic. But the UCoC could also be a good reminder to develop a more detailed policy around this or other topics.

16. ЖТК бардык маданий контексттерге кантип ылайык келет?

The UCoC may not fit into all cultural contexts, but the drafters have worked to make it as inclusive as possible. The UCoC team did outreach to communities with different cultures and took their feedback. The drafting committee considered those inputs while creating the draft. If you see more cultural gaps in the draft, kindly bring that to our attention on the main talk page of the Universal Code of Conduct, and these issues may be included in the first or subsequent annual reviews.

Колдонуу шарттарын кайталоо

17. Колдонуу шарттарынын «Айрым иш-аракеттерден оолак болуу» деген 4-бөлүмүндө жүрүм-турум эрежелери аныкталып турат, ошондо ЖКТнын кереги барбы?

Section 4 of Wikimedia Terms of Use does cover some behavioral guidelines along with content guidelines such as copyright infringement and paid contributions. However, it is not a comprehensive list. The Universal Code of Conduct aims to help communities apply Section 4 of the ToU by expanding on conduct expectations in more detail.

18. Эмне үчүн Колдонуу шарттарынын 4-бөлүмүн кайра жазып чыгуунун ордуна ЖТКны иштеп чыгуудабыз?

To keep the Terms of Use readable and concise, some information is separated out into other documents. For instance, the Licensing Policy and Commons Licensing Policy are included as links. Agreeing to the Terms of Use means agreeing to those documents as well. The separation of the Universal Code of Conduct will allow it to be more detailed if necessary. It will also make it simpler to update based on our changing needs as a movement.

Викимедиа фондунун катыштыгы

19. Эмне үчүн Викимедиа фонду ЖТКны иштеп чыгууга катышууда?

The Wikimedia Foundation was requested by the Board of Trustees to support the process. On the recommendations advanced by community members in the Movement Strategy process, the UCoC was written by a committee comprised of both volunteers and Foundation staff.

20. ЖТКны бузган адамга Викимедиа фондунун «иш жүзүндө» кандай чара көрөт?

Most violations of the UCoC will not be dealt with by the Wikimedia Foundation. They will be handled by local communities or global functionaries. Violations of the Terms of Use are currently dealt with in the same way. The exact details of enforcement will be determined following ratification of the Enforcement Guidelines.

21. ЖТК боюнча добуш берилеби?

The main policy text of the UCoC was ratified by the Board of Trustees in February 2021, and is an active policy. The Enforcement Guidelines for the UCoC will go through a ratification process in 2023, reflecting requests for such a process in an open letter to the Board of Trustees by Wikimedia project Arbitrators in April of 2021.

Жүзөгө ашыруу

22. ЖТКнын ишке ашыруу боюнча көрсөтмөлөр кандай?

The UCoC Enforcement guidelines consist of preventive work (promoting UCoC awareness, recommending UCoC training, among others) and responsive work (detailing a process for filing, processing reported violations, providing resources for reported violations, designating enforcement actions for violations…) that are intended to help community members coordinate well together with processes that are fair and equitable across communities to provide the safest working environment for all.

23. Көрсөтмөлөр канчалык көп жаңырып турат?

Both the policy text and guidelines will have periodic reviews, including within a year of implementation.

24. ЖТКнын аткарылышын ким көзөмөлдөйт?

The Universal Code of Conduct Coordinating Committee, known as the U4C. The U4C will monitor reports of breaches of the UCoC and may engage in additional investigations and will take actions where appropriate. The U4C will regularly monitor and assess the state of enforcement of the Code and may suggest suitable changes to UCoC to the Wikimedia Foundation and the community for consideration. When necessary, the U4C will assist the Wikimedia Foundation in handling cases. The U4C can’t change the UCoC, handle disagreements between the Foundation and its affiliates, create rules that circumvent or disregard the UCoC, or act on any matter that doesn’t relate to the UCoC or its enforcement.

25. ЖТК боюнча координациялык комитет арбитраждык комитеттер сыяктуу башка чечим кабыл алуучу органдар менен кантип иштешет?

The U4C is meant to stand in as a final decision-making body where no higher level decision-making body exists (such as communities without an arbitration committee or other similar process), or a place where higher decision-making bodies forward cases. The U4C will also function as a decision making body for severe systematic issues that cannot be handled by existing enforcement structures.

26. ЖТК боюнча координациялык комитет кантип түзүлөт?

The Drafting Committee has advocated for the creation of the U4C Building Committee. The U4C Building Committee will be comprised of community members that will work with the Foundation to create a process to establish the U4C.