विश्वव्यापी आचार संहिता/परियोजना

विश्वव्यापी आचार संहिता

• नीति (foundationwiki)
• संशोधित प्रवर्तन दिशानिर्देशहरू (foundationwiki)
• Frequently asked questions
• मुख्य
• U4C Building Committee

विश्वव्यापी आचार संहिता (युसिओसी) उत्पीडनको लागि सहिष्णुता बिना सम्पूर्ण आन्दोलनको लागि स्वीकार्य व्यवहारको विश्वव्यापी आधाररेखा प्रदान गर्न सिर्जना गरिएको हो। यो दुई चरणहरूमा एक सहयोगी प्रक्रिया मार्फत सिर्जना गरिएको थियो। पहिलो चरणमा नीतिको मस्यौदा समावेश थियो। दोस्रो चरणमा मस्यौदा प्रवर्तन दिशानिर्देशहरू समावेश थिए। यो नीति २ फेब्रुअरी २०२१ मा बोर्ड अफ ट्रस्टीहरूले प्रमाणिकरण गरेका थिए, र प्रवर्तन दिशानिर्देशहरू २०२२ को मार्चमा सामुदायिक-व्यापी मतदान मार्फत मतदान गरिएको थियो। यस प्रक्रियामा पेश गरिएका टिप्पणीहरू मार्फत पहिचान गरिएका धेरै विशिष्ट सुधार क्षेत्रहरू सहित, मतले दिशानिर्देशहरूको लागि समुदायको समर्थनलाई संकेत गर्‍यो। बोर्डको सामुदायिक मामिला समिति (सिएसी)ले अनुरोध गरेको छ कि एक समुदायको नेतृत्वमा संशोधन समिति दिशानिर्देशका केही अंशहरूलाई सम्बोधन गर्नुहोस्। जनवरी १७ देखि जनवरी ३१, २०२३ सम्म हुने यो दोस्रो समुदाय नेतृत्वमा हुने मतदानको साथ, यो परिष्कृत प्रक्रिया पूरा भयो।

सङ्क्षिप्त जानकारी

विश्वव्यापी आचार संहिता (युसिओसी)

युसिओसी विकिमिडिया २०३० सामुदायिक कुराकानीहरू तथा रणनीति प्रक्रियाबाट एक प्रमुख नीति पहल हो। रणनीति समूहहरूले विश्वव्यापी समुदायहरूबाट विकिमिडियन्ससँग परामर्श लिए। आन्दोलनलाई यसको २०३० भिजन तर्फ मार्गदर्शन गर्न दस सिफारिसहरू विकसित गरिएका थिए। सिफारिसहरू मध्ये एउटा, "सुरक्षा र समावेशीकरणको लागि प्रदान गर्ने," आचार संहिताको मस्यौदा तयार गर्ने समावेश थियो: युसिओसी। युसिओसी सन्दर्भ, विद्यमान स्थानीय नीतिहरू, साथै प्रवर्तन र द्वन्द्व समाधान संरचनाहरूको सन्दर्भमा विकिमिडिया आन्दोलनका समुदायहरूसँग परामर्श गरी विकसित गरिएको थियो। विश्वव्यापी आचार संहिताको बारेमा अघिल्लो सामुदायिक छलफलहरू यस पृष्ठमा फेला पार्न सकिन्छ।

युसिओसी परामर्श दुई चरणमा आयोजित थियो। चरण १, जुन देखि डिसेम्बर २०२० सम्म, युसिओसी कस्तो देखिन्छ भन्ने बारे समुदायहरूसँग अनुसन्धान र कुराकानीहरू समावेश गरियो। यसको परिणाम युसिओसीमा भयो, जुन २ फेब्रुअरी २०२१ मा बोर्ड अफ ट्रस्टीहरूद्वारा अनुमोदित भएको थियो। चरण २ आधिकारिक रूपमा फेब्रुअरी २०२१ मा सुरु भयो र यसले संयुक्त स्वयंसेवक-कर्मचारी समितिद्वारा युसिओसीको लागि विश्वव्यापी वार्तालापहरू तथा प्रवर्तन दिशानिर्देशहरू, प्रक्रियाहरू र मार्गहरूको मस्यौदा पनि समावेश गरियो। प्रवर्तन दिशानिर्देशहरूको परिमार्जन अवधि, २०२२ को अप्रिलमा संशोधन समितिको साथ सुरु भयो, जसको मुख्य लक्ष्य मतदानबाट समुदायको प्रतिक्रिया लिने र यसलाई संशोधित कागजातमा कार्यान्वयन गर्नु हो।

विश्वव्यापी आचार संहिता - नीति

विश्वव्यापी आचार संहिता (युसिओसी) सम्पूर्ण विकिमिडिया आन्दोलन र यसका सबै परियोजनाहरूका लागि स्वीकार्य व्यवहारको विश्वव्यापी आधाररेखा प्रदान गर्नका लागि नीतिहरूको एक सेट हो। यसले अपेक्षित र अस्वीकार्य व्यवहारलाई के बनाउँछ र अनलाइन र अफलाइन विकिमिडिया परियोजनाहरू र ठाउँहरूमा अन्तरक्रिया गर्ने र योगदान गर्ने सबैलाई लागू हुनेछ भनेर रूपरेखा दिन्छ। नीतिको पूर्ण पाठ हेर्नुहोस्।

विश्वव्यापी आचार संहिता - प्रवर्तन दिशानिर्देशहरू

यी दिशानिर्देशहरूले विश्वव्यापी आचार संहिताको लागि प्रवर्तन ढाँचा प्रदान गर्द छ। यो नीति यसअघि बोर्ड अफ ट्रस्टीहरूद्वारा प्रमाणिकरण गरिसकेको थियो। दिशानिर्देशहरूमा रोकथाम, उत्तरदायी, र अनुसन्धानात्मक कार्यहरू, र विश्वव्यापी आचार संहिताको उल्लङ्घनलाई सम्बोधन गर्नका लागि गरिएका अन्य कार्यहरू समावेश छन्। प्रवर्तन मुख्य रूपमा सबै अनलाइन र अफलाइन विकिमिडिया परियोजनाहरू, घटनाहरू, र तेस्रो-पक्ष प्लेटफर्महरूमा होस्ट गरिएका सम्बन्धित ठाउँहरूमा निर्दिष्ट कार्यकर्ताहरूद्वारा ह्यान्डल गरिनेछ, तर यसमा सीमित छैन। यो एक संगठित, समयसापेक्ष फेसनमा र सम्पूर्ण विकिमिडिया आन्दोलनमा निरन्तर रूपमा गरिनेछ।

युसिओसी प्रवर्तन दिशानिर्देशहरूले दुई भागहरूलाई समावेश गर्द छ:

• रोकथाम कार्य
  • युसिओसी जागरूकता प्रवर्द्धन, युसिओसी प्रशिक्षण सिफारिस गर्ने, अरूहरू बीच।

• उत्तरदायी कार्य
  • दाखिलको लागि प्रक्रियाको विवरण गर्ने
  • रिपोर्ट गरिएको उल्लङ्घनहरू प्रशोधन गर्ने
  • रिपोर्ट गरिएका उल्लङ्घनहरूका लागि स्रोतहरू उपलब्ध गराउने
  • उल्लङ्घनहरूको लागि प्रवर्तन कार्यहरू निर्दिष्ट गर्ने

विश्वव्यापी आचार संहिता समन्वय समिति (यु४सी) नामक नयाँ विश्वव्यापी समिति गठन गरिनेछ। यदि स्थानीय निकायहरूले विश्वव्यापी आचार संहिता लागू गर्न असफल भएमा यु४सी अन्तिम निर्णयकर्ता बन्ने लक्ष्य राखिएको छ। यु४सी अन्य निर्णय गर्ने निकायहरू जस्तै मध्यस्थता समितिहरू र सम्बद्ध समितिहरू अनुरूप हुनेछ। यु४सी निर्माण समितिद्वारा स्थापित हुनेछ। यस निर्माण समितिमा स्वयंसेवक समुदायका सदस्यहरू, विकिमिडिया फाउन्डेसनका कर्मचारीहरू, र सम्बद्ध कर्मचारीहरू हुनेछन्। यस निर्माण समितिले कार्यात्मक यु४सी हुन आवश्यक कदमहरूको योजना बनाउनेछ।

वर्तमान स्थिति

युसिओसी प्रवर्तन दिशानिर्देशहरू जनवरी ६, २०२२ मा समुदायको विचारको लागि प्रकाशित गरिएको थियो। विकिमिडिया फाउन्डेसन बोर्ड अफ ट्रस्टीहरूले युसिओसीको लागि प्रस्तावित प्रवर्तन दिशानिर्देशहरूमा सामुदायिक मतदानको समर्थनमा २४ जनवरी २०२२मा एक बयान प्रकाशित गर्‍यो।

त्यहाँबाट, एक सामुदायिक मतदान ७ देखि २१ मार्च २०२२ सम्म आयोजित गरियो। त्यहाँ विकिमिडियन्सलाई मतदान गर्न अधिकार सुनिश्चित गर्न युसिओसी र प्रवर्तन दिशानिर्देशहरूको बारेमा समुदायलाई शिक्षित र सूचित गर्न छलफलहरू तथा कुराकानीहरू राखिए।

मतदान बन्द भयो र नतिजा प्रकाशित भयो। सिएसीद्वारा समीक्षा पछि, सिफारिस दोस्रो समितिको लागि मुख्यतया युसिओसी नीति समितिका सदस्यहरू सम्मिलित थिए (चरण १) र प्रवर्तन दिशानिर्देशहरू (चरण २) समितिहरूले मतदान डाटा तथा प्रतिक्रिया अवधि मार्फत पहिचान गरिएका चार केन्द्रित क्षेत्रहरू: पठनीयता र अनुवादकता, अभियोगकर्ता बनाम अभियुक्तको गोपनीयता, प्रशिक्षण, र पुष्टिमा आधारित दिशानिर्देशहरू परिमार्जन गर्ने। संशोधन समितिले अहिले आफ्नो काम पूरा गरेको छ। संशोधित मस्यौदाको अनुवाद २०२३ को प्रारम्भमा मतदानका लागि तयार भैरहेको छ।

The second community vote was held from January 17 to January 31, 2023. Based on the results, the Board of Trustees voted to ratify the Enforcement Guidelines on 9 March 2023. Read more on the implementation of the Guidelines and the U4C Building Committee

समय रेखा

Extended content
प्रवर्तन दिशानिर्देशहरूका संशोधनहरू कार्यक्रम/कोशेढुङ्गा मिति स्थिति संशोधन समितिले टिप्पणीहरू समीक्षा गर्दै र कुनै आवश्यक परिवर्तनहरूको मस्यौदा तयार गर्दै जुन – अगष्ट 2022 पूरा भयो प्रवर्तन दिशानिर्देशहरूका संशोधनहरूमा सामुदायिक परामर्श सेप्टेम्बर 2022 पूरा भयो परामर्शमा आधारित अन्तिम संशोधनहरू अक्टोबर – नोभेम्बर 2022 पूरा भयो, अनुवाद गर्दै संशोधित दिशानिर्देशहरूमा समुदायको मतदान जनवरी – फेब्रुअरी 2023 आगामी विश्वव्यापी आचार संहिता चरण २ समय तालिका कार्यक्रम/कोशेढुङ्गा मिति स्थिति कुञ्जी जाँच प्रवर्तन प्रश्नहरू न्यासी समितिद्वारा युसिओसी पारित २ फेब्रुअरी २०२१ सम्पन्न स्थानीय सामुदायिक परामर्शहरू (सारांश) जनवरी – मार्च २०२१ को अन्तमा सम्पन्न सम्बद्ध परामर्शहरू (प्रतिवेदन) फेब्रुअरी – अप्रिल २०२१ को अन्तमा सम्पन्न कार्यात्मक परामर्शहरू अप्रिल – जुलाई २०२१ सम्पन्न स्थानीय-विकी परामर्शहरू (प्रतिवेदन) अप्रिल – मे २०२१ सम्पन्न गोलमेच मे – सेप्टेम्बर २०२१ सम्पन्न उत्पीडन प्रतिवेदनको लक्ष्यहरू जुन २०२१ प्रकाशित सिर्जना र अनुमोदन प्रवर्तन प्रस्ताव सहभागिताको लागि आह्वान: दोस्रो चरण मस्यौदा समिति मार्च – अप्रिल २०२१ को अन्तमा बन्द मस्यौदा समिति: प्रारम्भिक मस्यौदा मे – जुलाई २०२१ प्रकाशित प्रवर्तन प्रस्तावहरूमा सामुदायिक परामर्शहरू अगस्त - अक्टोबर २०२१ सम्पन्न मस्यौदा समिति: कार्यान्वयन प्रस्तावलाई अन्तिम रूप अक्टोबर - जनवरी २०२२ सम्पन्न युसिओसी प्रवर्तन प्रस्ताव विकिमिडिया फाउन्डेसन न्यासी समितिसमक्ष प्रस्तुत गरिएको थियो जनवरी २०२२ सम्पन्न प्रवर्तन दिशानिर्देशहरू समुदाय प्रमाणिकरण युसिओसी प्रवर्तन दिशानिर्देशहरू विचारको लागि प्रकाशित गरियो 24 जनवरी 2022 प्रकाशित प्रवर्तन दिशानिर्देशहरूका कुराकानीहरू जनवरी 2022 – मार्च 2022 समाप्त कुराकानी घण्टा #१ 4 फेब्रुअरी 2022 समाप्त कुराकानी घण्टा #२ 25 फेब्रुअरी 2022 समाप्त कुराकानी घण्टा #३ 4 मार्च 2022 समाप्त प्रमाणिकरण मतदान अवधि 7 मार्च 2022 – 21 मार्च 2022 समाप्त मत छानबिन 21 मार्च 2022 – 31 मार्च 2022 समाप्त प्रमाणिकरण मत परिणामहरूका घोषणा 5 अप्रिल 2022 समाप्त विश्वव्यापी आचार संहिता चरण १ समय तालिका कार्यक्रम/कोशेढुङ्गा मिति स्थिति प्रारम्भिक अनुसन्धान र बाह्य कार्यक्रम स्थानीय भाषा परामर्शहरूका सङ्क्षिप्त विवरण प्रकाशित गर्ने १५ जुन २०२० सम्पन्न सम्बद्ध समूहसँग वाह्य कार्यक्रम: सर्वेक्षण र अन्तर्वार्ता जुन – जुलाई २०२० सम्पन्न समुदायहरूसँग बाह्य कार्यक्रम सम्पन्न र प्रतिक्रिया सङ्कलित जुलाई २०२० सम्पन्न विकिमिडिया फाउन्डेसन कर्मचारी सर्वेक्षण सम्पन्न र सङ्क्षिप्त विवरण समाविष्ट जुलाई २०२० सम्पन्न मस्यौदा तयार पार्ने कार्य सहभागिताको लागि आह्वान: मस्यौदा समिति जुन २०२० सम्पन्न मस्यौदा समिति चयन १७ जुलाई २०२० सम्पन्न मस्यौदा समिति: सक्रिय मस्यौदा चरण अगस्ट – सेप्टेम्बर २०२० सम्पन्न युसिओसी मस्यौदामाथि समुदायिक टिप्पणी अवधि सेप्टेम्बर - अक्टोबर २०२० सम्पन्न युसिओसी मस्यौदामाथि समुदायिक टिप्पणीहरूको आधारमा संशोधित ६-१२ अक्टोबर २०२० सम्पन्न युसिओसी मस्यौदालाई सामुदायिक टिप्पणीहरूको कडीसहित समीक्षाको लागि न्यासी समितिलाई बुझाइयो १३ अक्टोबर २०२० सम्पन्न

पुरानो परियोजना इतिहास
इतिहास विश्वव्यापी आचार संहिता (युसिओसी) एउटा प्रमुख नीतिगत पहल हो जुन विकिमिडिया २०३० सामुदायिक छलफल र रणनीति प्रक्रियाबाट बाहिर आएको हो। संसारभरिका विकिमिडियनहरूले विकिमिडिया २०३० लक्ष्य प्राप्तिको लागि यस अभियानलाई मार्गनिर्देशन गर्न १० सिफारिसहरू राखेका छन्। यी सिफारिसहरूमध्ये एउटा, “सुरक्षा तथा सहभागिता प्रदान,” गर्नको लागि आचार संहिता बनाउने, युसिओसी समावेश छ। युसिओसीलाई समुदायमा भएका स्थानीय नीतिहरू, कार्यान्वयन र द्वन्द समाधान संरचनाहरू लगायत विकिमिडिया समुदायसँग परामर्श गरेर विकसित गरिदैछ। विश्वव्यापी आचार संहिताको बारेमा समुदायद्वारा गरिएको सामुदायिक छलफलहरू यस वार्ता पृष्ठमा हेर्न सकिनेछ। युसिओसीको परामर्श दुई चरणमा आयोजित गरिनेछ। पहिलो चरण अन्तर्गत युसिओसीको प्रारूप कस्तो हुनेछ भनि सन् २०२० जुनदेखि डिसेम्बरसम्म समुदायसँग अनुसन्धान र छलफल गरिएको थियो। यसैको परिणामस्वरूप युसिओसी नीति आएको हो, जुन विकिमिडिया अभियानको सबै गतिविधिहरू माथि लागू हुनेछ। विकिमिडिया फाउन्डेसन न्यासी समितिले सन् २०२१ फेब्रुअरी २ को दिन युसिओसीलाई अनुमोदन गरि पारित गरेको छ, यद्यपि वैश्विक समुदाय र व्यक्तिगत समुदायले विश्वव्यापी आचार संहितालाई प्रमाणित गरिसकेको छैन। दोस्रो चरणमा युसिओसी नीतिलाई कसरी कार्यान्वयन र मस्यौदा प्रस्ताव गर्ने सम्बन्धमा सामुदायिक छलफल समावेश रहेको छ। यो आधिकारिक रूपमा सन् २०२१ फेब्रुअरीमा शुरू भयो। सन् २०१८ देखि सन् २०२० को अवधिमा अभियानभित्र सक्रिय रहेका स्वयंसेवकहरूले विकिमिडिया अभियानको भविष्य तय गर्नको लागि उचित मार्गनिर्देशनहरूको उपाय खोजेका थिए। कार्य समूह, अनलाइन छलफल र संसारभरि हुने व्यक्तिगत कार्यक्रमहरूको माध्यमबाट, अन्तिम १० सिफारिस र सिद्धान्तहरूलाई सन् २०२० मे महिनामा प्रकाशित गरिएको थियो। यी सिफारिसहरूमध्ये एउटा, “सुरक्षा तथा सहभागिता प्रदान,” गर्नु रहेको छ। हामी समावेशी, स्वागतयोग्य, सुरक्षित र उत्पीडन मुक्त वातावरणको लागि अभियान-व्यापी मानक स्थापित गर्नेछौँ। यो हामीलाई नयाँ र विविध स्वयंसेवकहरूलाई स्तरीय रूपले आकर्षित गर्न र तिनीहरूलाई परियोजनासँग जोडेर राख्न र एउटा अभियानको रूपमा विकसित गर्नमा सक्षम गर्नेछ। यो सिफारिसको एउटा महत्वपूर्ण भाग आचार संहिता, युसिओसी बनाउनु थियो। यसको उद्देश्य उत्पीडनको लागि सहिष्णुता बिना सम्पूर्ण अभियानको लागि स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक आधार रेखा प्रदान गर्नु हो। विकिमिडिया समुदाय अत्यधिक विविध सन्दर्भहरूमा काम गर्ने गरेका छन्, र कुनै पनि आचार संहिता हरेक स्थिति र मुद्दालाई पुरा गर्नमा सक्षम हुने छैन, प्रतिभागीहरू र स्थानीय परियोजनाहरूलाई युसिओसीद्वारा स्थापित आधार रेखालाई पालन गर्न र निर्माण गर्नको लागि भनिनेछ। विकिमिडिया न्यासी समितिको प्रतिवेदन अनुसार, युसिओसी परियोजनाको लागि दुई चरणहरू छन्। पहिलो चरणमा अनुसन्धान, समुदाय र सरोकारवालासँग संवाद, साथसाथै युसिओसी पाठ प्रस्तावको मस्यौदा तैयार गर्ने एउटा संयुक्त स्वयंसेवक-कर्मचारी समिति रहेको थियो। प्रस्तावित मस्यौदा पाठ सन् २०२० अक्टोबर १३ को दिन अनुमोदनको लागि न्यासी समिति समक्ष पेश गरिएको थियो। न्यासी समितिले मस्यौदा पाठलाई सन् २०२१ फेब्रुअरी २ मा प्रमाणित गरेको थियो। पहिलो चरणमा विकसित युसिओसी मस्यौदालाई न्यासी समितिले अनुमोदन गरिसकेपछि परियोजनाको दोस्रो चरण (चरण २) सन् २०२१ फेब्रुअरी २ बाट शुरू भएको हो। परियोजनाको दोस्रो चरणमा युसिओसीलाई कार्यान्वयन गर्ने भन्ने कुरामा केन्द्रित छ। पहिलो चरणको जस्तै, उत्तरदायित्व निर्धारण र स्पष्ट कार्यान्वयन मार्गहरूको रूपरेखामा विकिमिडिया अभियानसँग जोडिएर रहेका समुदायहरूबाट बृहत् निवेश आवश्यक छ।