Wikimedia Meta-Wiki

Hareket Tüzüğü/Wikimedia Hareketi Organları

< Movement Charter
This page is a translated version of the page Movement Charter/Wikimedia Movement Bodies and the translation is 99% complete.
Outdated translations are marked like this.
Other languages:


Wikimedia Hareketi Organları

Wikimedia gönüllüleri ve toplulukları, faaliyetlerini desteklemek ve koordine etmek için organizasyonlar oluştururlar. Bu kuruluşlar, bu Tüzükte "Wikimedia Hareketi Organları" olarak adlandırılır ve iştirakler ve ağ merkezleri gibi Wikimedia Hareketi Kuruluşlarını, Küresel Konseyi ve Wikimedia Vakfı'nı içerir. Küresel Konsey ve Wikimedia Vakfı, her biri kendi özel amaç ve sorumlulukları olan en yüksek yönetim organlarıdır. Tüm Wikimedia Hareketi Organlarının, birlikte çalıştıkları Wikimedia topluluklarına karşı Gözetim Sorumluluğu vardır.

Bağımsız Anlaşmazlık Çözümü fonksiyonu, mevcut mekanizmalarla çözülemeyen veya ilgili tarafların kontrolü dışındaki nedenlerle bu tür kararların alınamadığı anlaşmazlıkları çözmek için oluşturulacaktır.[1] Bu fonksiyonun yokluğunda, Wikimedia Vakfı veya onların seçilmiş delegesi bu rolü üstlenecektir.

Wikimedia Hareketi Kuruluşları

Wikimedia Hareketi Kuruluşları, belirli bir coğrafi veya tematik bağlamda açık ve özgür bilginin gelişmesi için koşullar yaratmak üzere var olan örgütlü gruplardır. Wikimedia Hareketi Kuruluşları, Wikimedia Hareketi'nin misyonu ile uyumludur ve Wikimedia iştiraklerini, ağ merkezlerini ve Küresel Konsey tarafından ya da atadığı komite aracılığıyla resmî olarak tanınan diğer grupları içerir[2]

Dört farklı türde Wikimedia Hareketi Kuruluşu vardır:

  1. Belirli bir ulusal kapsamı olan Wikimedia Şubeleri.
  2. Küresel veya bölgeler-arası kapsamı olan ancak belirli bir temaya sahip Tematik Kuruluşlar.
  3. Bölge veya temaya göre düzenlenebilen Kullanıcı Grupları.
  4. Bölgeye veya temaya göre düzenlenebilen ağ merkezleri.[3]

Wikimedia Hareketi Kuruluşları, faaliyetlerin ve ortaklıkların sunulması için, toplulukların Hareket içinde organize olabilmelerinin önemli bir yoludur. Wikimedia Hareketi'nde her düzeyde profesyonel katılım, çalışan istihdam eden her bir kuruluşun özgür bilgi misyonunu destekleme amacıyla yapılır. Bu genellikle gönüllülerin çalışmalarını güçlendirerek ve destekleyerek yapılır.

Yönetim

Bir Wikimedia Hareketi Kuruluşu'nun bileşimi ve yönetişimi, o organın içinde faaliyet gösterdiği bağlama ve ihtiyaçlara bağlı olarak, kendi kararına açıktır. Karar verici, bir kuruluşun yönetim kurulu veya benzeri bir organıdır ve temsil ettiği gruba -örneğin kendi üye organına- karşı sorumludur.

Yükümlülükler

Wikimedia Hareketi Kuruluşlarının her biri şunlardan sorumludur:

  • Üye organının desteklediği toplulukların sürdürülebilirliğini teşvik etmek,
  • Kendi topluluğu içinde kapsayıcılık, eşitlik ve çeşitliliği sağlamak için kolaylaştırıcılık yapmak,
  • Evrensel Davranış Kuralları'na uymak ve
  • kendi ilgi alanı dahilinde ortaklıklar ve işbirlikleri geliştirmek.

Wikimedia Hareketi Kuruluşları, kamuya açık raporlama sağlayarak çalışmalarını ve faaliyetlerini görünür kılmakla sorumludur. Wikimedia Hareketi Kuruluşları, gerektiğinde bu tür çabaları Hareket'in diğer kuruluşları ile koordine ederek ek gelir elde etme yoluyla finansal sürdürülebilirliklerini geliştirmeyi seçebilirler.

Küresel Konsey, aynı faaliyet alanında (tema veya bölge) yeni Hareket Kuruluşları kurulması için teklif geldiğinde ve Hareket'in yapısı ve yönetişimiyle ilgili konularda hâlihazırda mevcut bir Hareket Kuruluşuna danışmalıdır.

Küresel Konsey

Amaç

Küresel Konsey[4] (GC), Wikimedia Hareketi'nin temsilî stratejik organıdır. Özgür bilgiyi geliştirmeye yönelik tutarlı ve vizyoner bir yaklaşımı daha iyi yönlendirmek için topluluğun karar alma sürecine katılımını güçlendirir.

İşlevleri

Stratejik Planlama[5]

Küresel Konsey, Hareket Stratejisinin geliştirilmesinden[6] ve Wikimedia Hareketi içinde bu konuda iletişimden sorumludur. KK, Stratejik Yön de dahil olmak üzere Wikimedia vizyon ve misyonunun yerine getirilmesini sağlayan küresel stratejiyi onaylar. Ayrıca Wikimedia Hareketi için önerilen yıllık küresel stratejik öncelikleri geliştirir, değiştirir, onaylar ve dağıtır.

Wikimedia Hareketi Kuruluşları ve Topluluklarının Yönetimi[7]

KK, Wikimedia topluluklarının, iştiraklerinin ve merkezlerinin işleyişi için uygun standartların mevcudiyetini sağlamak için çalışır. Bunu gerçekleştirmek için KK, iştiraklerin ve merkezlerin tanınması/tanınmanın iptaline ilişkin süreçler oluşturur ve denetler ve toplulukların adil bir şekilde güçlendirilmesi için kaynaklara (finansal, insan, bilgi ve diğerleri) erişimi kolaylaştırır. Bu süreçle ilgili ticari marka tescili ve sözleşme anlaşması bileşenleri Wikimedia Vakfı'nın sorumluluğundadır.

KK'nin yetkisi altındaki bir komite, iştiraklerin ve ağ merkezlerinin tanınması veya tanınırlığın iptali, şartlara uygunlukları ve çatışmalarını yönetme ve tavsiyelerde bulunmaktan sorumludur. Komite, kurumsal standartlara uyumu sağlar ve anlaşmazlıkların çözümünü kolaylaştırır[8].

Teknoloji Gelişimi

KK, Wikimedia Vakfı'na Wikimedia Hareketi'nin vizyonu ve öncelikleri hakkında görüş bildirerek tavsiyelerde bulunmak üzere bir komite kuracaktır. Teknik komite, KK tarafından teknik katkıda bulunanların işbirliğinde kurulur.[9]

Kaynak Dağılımı

KK, Karar Alma İlkeleri ile uyumlu olarak Hareket içinde fonların adil dağıtımı için standartlar ve kılavuz ilkeler belirler. Ayrıca, KK, tahsis edilen bütçeye dayalı olarak topluluklara ve Hareket Kuruluşlarına hibe vermekten sorumludur. KK ayrıca, tahsis edilen bütçeye dayalı olarak topluluklara ve Hareket Kuruluşlarına hibe vermekten sorumludur. Bu sorumluluk, Wikimedia Vakfı'nın Wikimedia Hareketi içinde kaynak dağıtımı rolünden sorumlu olması için Küresel Konsey'e yetki devretmesinden gelir.[10]

Yapısı

Küresel Konsey, çeşitli bakış açılarının daha iyi bir amaç için bir araya gelebileceği bir forumdur ve Wikimedia Vakfı ile Wikimedia Hareketi Kuruluşlarını tamamlayıcı bir organ olarak işlev görür. Küresel Konsey, çeşitliliği koruyan prosedürler kullanılarak, Hareket genelindeki topluluklar tarafından ve bu toplulukların içinden seçilir.

Küresel Konsey, Küresel Konsey Asamblesi (KKA) ve KKA üyeleri arasından seçilen Küresel Konsey Kurulu'ndan (KKK) oluşmaktadır.

Küresel Konsey Asamblesi

Küresel Konsey Meclisi (KKA), Küresel Konsey'in karar alma organıdır. Üyeleri, Küresel Konsey Üyeliği politikası'nda açıklandığı gibi Wikimedia Hareketi'nden çeşitli bakış açıları ve deneyimleri öne çıkarmak için seçilir, seçilir veya atanır. Burada belirtilenler dışında, bir KKA üyesinin hizmet süresi üç yıldır. KKA üyeleri art arda en fazla iki tam dönem (yani altı yıl) görev yapabilirler. Üyeler, herhangi bir iki dönem üst üste görev yaptıktan sonra,[11] en az 12 aylık bir süre dolana kadar KKA'ya tekrar atanmaya uygun olmayacaklardır. KKA en az 100 en fazla 150 üyeden oluşur.

KKA tarafından bu süre uzatılmadığı takdirde, yılda en az bir Küresel Konsey toplantısı mali yılın bitiminden itibaren altı ay içinde gerçekleştirilir. Bu Küresel Konsey toplantısında, Küresel Konsey Kurulu, Küresel Konsey'in işleri ve yürütülen faaliyetler hakkında yıllık raporunu sunar. Faaliyetleri açıklaması ile birlikte onay için toplantıya sunar.

KKA'da karar alma süreci:

  • Tüm kararlar, kullanılan oyların salt çoğunluğu ile alınır. Oyların eşit çıkması halinde teklif reddedilir.
  • İkiden fazla kişi arasında yapılan bir seçimde hiç kimse salt çoğunluğu sağlayamazsa, gerekirse bir ara oylamadan sonra en çok oyu alan iki kişi arasında yeniden oylama yapılır.
  • Bir karar, oy kullanma hakkına sahip tüm KK üyelerinin çoğunluğunun yazılı onayı ile toplantı dışında da alınabilir ve yönetim kurulunun önceden bilgisi dahilinde alınmış olması koşuluyla, Genel Kurul toplantısı kararı ile aynı güce sahip olacaktır.

KKA'nın sorumlulukları şunları içerir:

  1. KK'in amaç ve işlevleri kapsamında üst düzey kararlar almak
  2. KKK'yi çalışmalarından sorumlu tutmak
  3. KK'nin alt komitelerinde yer almak

Küresel Konsey Kurulu

KK Kurulu (KKK), Küresel Konsey'in koordinasyonu[12] ve temsil etmeden sorumlu olacaktır ve bunun için yetkilerini KKA kararlarından alacaktır. KKK, bu kararların uygulanmasına yönelik faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkilidir.

KKK, Küresel Konsey Üyelik politikası'nda belirtilen süreç takip edilerek KKA üyeleri tarafından ve onların arasından seçilir, seçilir veya atanır. KKK en az 5 en fazla 15 üyeden oluşur.

KKK üyesinin görev süresi üç yıldır. KKK üyesi, görev süresi sona erene ve halefi atanıp yetkilendirilene kadar veya daha erken istifa edene, görevden alınana veya vefat edene kadar görev yapacaktır. Bir KKK üyesi herhangi bir iki dönem üst üste görev yaptıktan sonra,[13] en az 18 aylık süre doluncaya kadar yeniden KKK'ye atanmaya hak kazanamaz.

KKK'nin sorumlulukları şunları içerir:

  1. Stratejik planlama işlevinin bir parçası olarak ilk Wikimedia Hareketi stratejik planının taslağını, KKA'nın onayına tabi olarak hazırlamak,
  2. KKA'ye üye seçme veya atama süreçlerini denetlemek,
  3. Paydaş katılımı faaliyetlerinde KK temsilcisi olarak görev yapmak,
  4. Yıllık KK toplantısını koordine etmek,
  5. Küresel Konsey'in hem KKA'yi hem de KKK'ye ilişkin işlevlerinin yerine getirilmesine dair hesap verebilirliğin sürdürülmesi.

Küresel Konsey Komiteleri

Küresel Konsey Kurulu komitelere ve üyeliklerine karar verir. Her komitenin üyelerinin çoğunluğu KKA üyelerinden oluşacaktır. Komiteler, KKA üyesi olmayan ek üyeler atayabilir.

KKA üyesi olmayan Komite üyeleri, her biri üç yıl olmak üzere art arda en fazla iki tam dönem (yani altı yıl) görev yapabilir. Ardı ardına iki dönem [14] herhangi bir görev yaptıktan sonra, en az 12 aylık süre doluncaya kadar tekrar KKA'ya atanamazlar.

Destek Yapısı

Danışmanlar ve İrtibat Kişileri

KK ve komitelerinin çalışmalarını desteklemek üzere, uzman bilgisi ve rehberlik ihtiyacına dayalı olarak, danışmanlar ve irtibat kişileri atanır. Danışmanlardan, Wikimedia Hareketi içindeki karmaşık zorlukların ve fırsatların ele alınmasında içgörü, öneri ve yardım sunmaları istenebilir.

Wikimedia Vakfı KK'nin operasyonlarını desteklemek ve bunların etkili bir şekilde işlemesine yardımcı olmak için personel atar[15] ve diğer kaynakları sağlar.

Wikimedia Vakfı

Wikimedia Vakfı ("Vakıf"), Wikimedia Hareketi'nin ücretsiz bilgi platformları ve teknolojisinin ana koruyucusu olarak hizmet veren kâr amacı gütmeyen bir kuruluştur. Diğer Wikimedia Hareketi kuruluşlarıyla birlikte kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olarak misyonunu sürdürmektedir. Bunu öncelikle Hareket'in stratejik yönünü uygulayarak yapar. Wikimedia Vakfı, çalışmalarını Küresel Konsey tarafından koordine edilen küresel stratejiyle uyumlu hale getirmeye çalışmalıdır.

Yönetişim yapısı

Wikimedia Vakfı'nın yönetişim yapısı -Mütevelli Heyeti'nin kararları ve Mütevelli Heyeti ve Vakıf personeli için geçerli olan politikalar ve barındırdığı Wikimedia projeleri ile tamamlanan - kendi tüzüğü ile oluşturulmuştur.

Mütevelli Heyeti nihai karar vericidir ve yetki Wikimedia Vakfı İcra Kurulu Başkanı'na (CEO) devredilmiştir. Kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olarak Vakıf, Wikimedia toplulukları, yasa koyucular ve düzenleyiciler, bilgi tüketicileri, bağışçılar ve genel halk dahil olmak üzere genel olarak kamuya karşı sorumludur.

Vakıf, tüzüğünde belirtilen veya Mütevelli Heyeti kararıyla kurulan komiteler tarafından tavsiye edilir ve desteklenir. Bu komiteler öncelikli olarak komitelerin belirli konu alanları hakkında bilgisi ve ilgisi olan gönüllülerden oluşur ve görevleri konusunda Vakıf personeli tarafından desteklenirler.

Yükümlülükler

Vakıf'ın sorumlulukları aşağıdakileri içerir ancak bunlarla sınırlı değildir:

  • Ana yazılımın barındırılması, geliştirilmesi ve sürdürülmesini içeren Wikimedia projelerinin işletilmesi; Kullanım Şartlarının ve hareket genelindeki diğer politikaların belirlenmesi; bağış toplama kampanyaları yürütmek; projelerin kullanılabilir ve misyona uygun olmasını sağlayacak diğer eylemler; ve topluluğun özerkliğine ve paydaş ihtiyaçlarına saygı duymak ve desteklemek,
  • Hareket'in programlı faaliyetlerinin desteklenmesi,
  • Markanın yönetilmesi, projelerin yürütülmesini sağlayan politikaların temini, mevzuata uygunluk, yasal tehditlerin ele alınması ve gönüllülerin güvenliğinin arttırılmasını da kapsayan yasal yükümlülükler

Notlar

  1. ↑ Oluşturulduğu zaman "oluşturulmuştur" şeklinde değiştirilmek üzere.
  2. ↑ Wikimedia Hareketi Kuruluşları, Küresel Konsey'in başlaması ve geçiş döneminin öncesinde, Wikimedia Vakfı Mütevelli Heyeti tarafından
  3. ↑ Bu Tüzük, Dil Merkezlerini Tematik Merkezlerin bir biçimi olarak görmektedir.
  4. ↑ Tüzüğün 2023'te aldığı hukuki yorumlar doğrultusunda, Küresel Konsey başlangıçta tüzel kişilik olarak kurulmayacaktır.
  5. ↑ Strateji, Wikimedia markasını değiştirmeye yönelik büyük projeleri kapsamaktadır.
  6. ↑ Hareket Stratejisi tavsiyelerini stratejik girişimlerin planlanması ve önceliklendirilmesi, kaynak tahsisi ve genel karar verme ile ilgili KK tartışmalarının merkezinde tutarak
  7. ↑ Bu bağlamda, "yönetim" Wikimedia Hareketi'nin operasyonel yönlerinin yönetimi ve gözetimi anlamına gelir. Wikimedia topluluklarının, iştiraklerinin ve merkezlerinin etkili işleyişini sağlamak için süreçlerin, politikaların ve prosedürlerin geliştirilmesini ve uygulanmasını ksapsar.
  8. ↑ Küresel Konsey, Wikimedia Hareketi içinde işbirlikçi ve uyumlu ilişkileri sürdürmek için iştirakler ve ağ merkezleri de dahil olmak üzere farklı Wikimedia Hareketi Kuruluşları arasındaki anlaşmazlıkların çözümünü desteklemek için süreçler oluşturmaktan ve yönetmekten sorumludur.
  9. ↑ Teknoloji kararları, Küresel Konsey ile ilişkili uygun topluluk liderliğindeki Hareket organı ile birlikte, öncelikle ürün ve teknoloji hizmetlerinin sunulmasına odaklı kuruluşlar tarafından alınacaktır.
  10. ↑ Küresel Konsey, bu sorumluluklarla ilgili tüm hususları Wikimedia Vakfı ile koordinasyon içinde belirler. Bu sorumluluklar arasında i) Hareket için fon dağıtım politikaları, stratejisi ve standartlarının belirlenmesi, ii) bölgesel, tematik ve diğer fon tahsislerinin belirlenmesi, iii) Hareket çapında hedeflerin ve ölçütlerin belirlenmesi ve iv) Küresel Konsey tarafından belirlenen diğerlerinin yanı sıra küresel programatik sonuçların gözden geçirilmesi yer alabilir.
  11. ↑ Seçimle, atanarak ya da seçilerek.
  12. ↑ KKK, KK içindeki süreçlerin planlara ve zaman çizelgelerine göre ilerlemesini sağlamakla görevli organdır; gerektiğinde başkalarıyla koordinasyon sağlar, KK'nin genel işleyişini yönetir, vb.
  13. ↑ Seçim, seçim veya atama yoluyla
  14. ↑ Seçim, seçim veya atama yoluyla
  15. ↑ Personel, KKA üyelerini KK'ye aktif olarak katılma ihtiyaçları konusunda destekleyecektir. Buna, çevirilerin desteklenmesi ve toplantı mekanlarının fiziksel erişilebilirliği için destek sağlanması dahildir, ancak bunlarla sınırlı değildir.
Retrieved from "https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Charter/Wikimedia_Movement_Bodies/tr&oldid=26750411"