Tiêu điểm Wikimedia, tháng 12 năm 2014
Tiêu điểm trên blog Wikimedia tháng 12 năm 2014, bao gồm một số nội dung chọn lọc về các hoạt động của Quỹ Wikimedia và các sự kiện quan trọng khác của chiến dịch Wikimedia.
HHVM cung cấp "biểu đồ này". Nó minh hoạ một cách trực quan những phần nào của mã nguồn tốn nhiều thời gian xử lý của CPU nhất, giúp việc cải thiện hoạt động của MediaWiki trong tương lai dễ dàng hơn.
Chúng tôi đã làm gì để việc sửa đổi Wikipedia nhanh hơn gấp đôi
Trong suốt sáu tháng qua, Quỹ Wikipedia đã triển khai một công nghệ mới để tăng tốc MediaWiki, chương trình mã nguồn dựa trên PHP nằm bên trong Wikipedia. Máy chủ ảo HipHop, hay HHVM, đã giúp giảm thời gian lưu trang trung bình của các thành viên từ khoảng 7,5 giây xuống còn 2,5 giây, và thời gian lưu trang trung bình từ 6 xuống 3 giây. Đây là báo cáo kỹ thuật của chúng tôi về quá trình phát triển công nghệ này.
Mùa bão Tây Bắc Thái Bình Dương là một trong những bài viết được sửa đổi nhiều nhất trên Wikipedia tiếng Anh năm 2014.
Image by Keith Edkins. Data from NASA/Joint Typhoon Warning Center. Public domain.
Danh sách 10 trang được sửa đổi nhiều nhất trên Wikipedia tiếng Anh năm 2014
Năm 2014, các biên tập viên tự nguyện đã tạo ra trên ba triệu trang mới và hơn 100 triệu sửa đổi trên mọi phiên bản ngôn ngữ của Wikipedia. Dưới đây là một vài trong số 10 trang được sửa đổi nhiều nhất trên Wikipedia tiếng Anh. Các chủ đề này bao gồm Những người mất năm 2014, các thảm hoạ hàng không Malaysia Airlines và xung đột Israel-Gaza.
Hình ảnh chụp tại Công viên Quốc gia Carpathian ở Ukraine giành giải nhất tại cuộc thi Wiki Loves Earth 2014.
Photo by Dmytro Balkhovitin, under CC-BY-SA-3.0
Công bố người thắng cuộc của Wiki Loves Earth 2014
Wiki Loves Earth, một cuộc thi ảnh chuyên về đề tài công trình thiên nhiên, được tổ chức ở quy mô quốc tế lần đầu tiên vào năm 2014 tại 16 quốc gia. Sau quá trình tuyển chọn kỹ lưỡng, ban giám khảo quốc tế đã công bố những bức ảnh thắng cuộc. Các giải thưởng được trao cho những địa danh từ Công viên Quốc gia Carpathian (Ukraine) đến Núi God‘s Finger (Brazil) và Công viên Tự nhiên Mukri (Estonia). Hơn 70.000 bức ảnh đã được gửi về dự thi bởi hơn 3.000 người tham gia từ 15 quốc gia. Xem một số hình ảnh giành giải tại đây.
Wikipedia: #Edit2014 kể câu chuyện về những gì bạn đã đọc và biên tập năm 2014. Bạn cũng có thể xem video này trên YouTube.
Video by Victor Grigas, CC BY-SA 3.0.
Video thường niên đầu tiên của Wikipedia
Video tổng kết năm đầu tiên của Quỹ Wikimedia tóm lược lại những sự khen ngợi, nỗi đau, sự sợ hãi, sức bật và những khám phá mới đã làm nên năm 2014. Khi xem video này, bạn đã bước vào một chuyến đi vòng quanh thế giới trên khắp Wikipedia, nhớ lại những gì bạn đã đọc và biên tập trong năm nay. Từ FIFA World Cup đến tổng tuyển cử Ấn Độ, và Thử thách xô nước đá tới dịch Ebola ở Tây Phi, chúng tôi lần theo những khám phá trên khắp các phiên bản ngôn ngữ của Wikipedia, tìm cơ hội để biên tập các bài viết trên đường đi. Xem video này và bạn sẽ được tới thăm từ Sochi đến bước ra ngoài khoảng không vũ trụ trong chưa đầy ba phút.
Nhiều thành viên cộng đồng cho rằng 'đối xử tốt với nhau' sẽ giúp cải thiện Wikipedia.
'How can we improve Wikipedia?' photo by Fabrice Florin, CC BY-SA 3.0.
Văn hoá của lòng tốt
Liệu chúng ta có thể cải thiện chất lượng của Wikipedia bằng cách đối xử tốt hơn với nhau? Dưới góc nhìn cá nhân, Fabrice Florin chia sẻ ý tưởng nuôi dưỡng một "văn hoá của lòng tốt" trên Wikipedia. Trong nhiều năm qua, anh đã sưu tầm hàng trăm ý kiến của cộng đồng về việc cải thiện Wikipedia -- mời các thành viên viết ra những ý tưởng của họ trên một cuốn sổ tay và chụp hình lại nó. Một trong những ý kiến được đưa ra nhiều nhất là đề nghị những thành viên tham gia đóng góp hãy cư xử văn minh hơn: "Hãy tử tế," "Hãy tốt bụng," "Hãy thân thiện." Các thành viên tham gia đều thống nhất rằng việc tham gia Wikipedia có thể sẽ là một trải nghiệm gây thất vọng cho cả các biên tập viên mới lẫn biên tập viên có kinh nghiệm, bởi nhiều thành viên vẫn còn có cách cư xử thiếu văn minh. Các ý tưởng để gây dựng lòng tin trong cộng đồng của chúng ta bao gồm: giúp dỡ người mới đến, đào tạo các biên tập viên, ca ngợi sự thân ái, xây dựng thêm các công cụ cộng đồng, sử dụng những kênh giao tiếp thân thiện hơn và cho mọi người được bày tỏ ý kiến. Xem thêm nội dung và video tại đây.
Ảnh hưởng toàn cầu: Thư viện Wikipedia và Wikipedia tiếng Ba Tư
Mùa thu vừa rồi, Thư viện Wikikipedia đã công bố một đợt mới của chương trình hợp tác truy cập tài nguyên số. Các lần hợp tác này cho phép những biên tập viên có kinh nghiệm trên khắp thế giới nghiên cứu tư liệu mà không phải trả tiền, nhằm tiến tới mục tiêu của chúng ta là tạo và chia sẻ toàn bộ kho kiến thức của nhân loại. Một trong những thương vụ hợp tác lâu dài và hữu ích nhất là hợp tác với kho lưu trữ các bài báo JSTOR. Có rất nhiều biên tập viên không nói tiếng Anh đã tham gia, như các biên tập viên nói tiếng Đức, Tây Ban Nha, Pháp -- và tiếng Ba Tư, một bất ngờ thú vị. Để tìm hiểu thêm, chúng tôi hỏi một trong những biên tập viên tiếng Ba Tư tích cực nhất có tài khoảng JSTOR, Thành viên:4nn1l2, tại sao anh nhận ra rằng Thư viện Wikipedia có vai trò quan trọng với công việc của mình.
Khám phá tri thức của những cộng đồng người bản xứ
Wikipedia đã có những bước tiến rất dài trong nỗ lực nhằm cung cấp miễn phí kho kiến thức của nhân loại cho mọi người. Nhưng những kiến thức của các dân tộc bản xứ thường bị bỏ qua bởi phần lớn chúng không xuất hiện dưới dạng tư liệu viết. Để giải quyết vấn đề này, tình nguyện viên Peter Gallert đã thiết kế một bàn thảo luận tại Hội thảo Thiết kế Hợp tác 2014 ở Namibia, nhằm khởi tạo và thảo ra các ví dụ về cách trích dẫn văn nói có liên quan. Tháng 10 vừa rồi, một nhóm thành viên Wikipedia đã tới ngôi làn Otjinen ở Namibia để phỏng vấn các già làng về phong tục, văn hoá và quá trình phát triển của cộng đồng địa phương Herero. Mục tiêu của buổi phỏng vấn là để chuyển thể trực tiếp các tư liệu nói này thành nội dung Wikipedia với chú thích văn nói.
Bài viết này tuyển chọn 5 tin tức hấp dẫn nhất đăng trên Blog Wikimedia tháng 12 năm 2014 (dựa trên số lượt xem tính tới 30 tháng 1 năm 2015) -- cũng như những tin tức đáng chú ý khác được cộng đồng đóng góp trong tháng đó.
Video cuộc họp hàng tháng về hợp tác và hoạt động của Quỹ Wikimedia ngày 15 tháng 1 năm 2015, tập trung vào chủ đề chất lượng (xem slide)
Fabrice Florin (WMF), Quản lý truyền thông chiến dịch, Quỹ Wikimedia
Tilman Bayer (WMF), Phân tích viên trưởng, Quỹ Wikimedia