సార్వత్రిక ప్రవర్తనా నియమావళి
|
| This page documents a mirror-version of the Universal Code of Conduct approved by the Board of Trustees on December 9, 2020 (see announcement and policy text as ratified), though not approved by the community. Global conversations and proposal drafting on the implementation and application of the UCoC are ongoing. For more information, please see the FAQ. To propose further changes, please visit the the talk page . |
సార్వత్రిక ప్రవర్తనా నియమావళి
| ఇది ఒక వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డు-ఆమోదించబడిన విధానం (ప్రకటనచూడండి). ఇది స్థానికీకరణ ప్రయోజనాల కోసం కంటెంట్ అద్దం పడుతుంది. రాటిఫికేషన్ ప్రక్రియ ఫలితంగా చేసిన సవరణలు సవరణ చరిత్రలో నమోదు చేయబడ్డాయి. |
మనకు సార్వత్రిక ప్రవర్తనా నియమావళి ఎందుకు
వికీమీడియా ప్రాజెక్టులు మరియు స్థలాల్లో చురుకుగా పాల్గొనడానికి సాధ్యమైనంత ఎక్కువ మందికి సాధికారత కల్పించడం, ప్రతి ఒక్కరూ మానవ జ్ఞానం మొత్తంలో పంచుకోగల ప్రపంచం యొక్క మా దార్శనికతను చేరుకోవడానికి మేము విశ్వసిస్తున్నాము. మా కంట్రిబ్యూటర్ ల సముదాయాలు సాధ్యమైనంత వైవిధ్యంగా, సమ్మిళితంగా మరియు అందుబాటులో ఉండాలని మేం విశ్వసిస్తున్నాం. ఈ కమ్యూనిటీలు తమలో చేరే వారికి (మరియు చేరాలనుకునే) వారికి సానుకూల, సురక్షితమైన ఇంకా ఆరోగ్యకరమైన వాతావరణాలు ఉండాలని మేము కోరుకుంటున్నాము. ఈ ప్రవర్తనా నియమావళిని స్వీకరించడం మరియు అవసరమైన విధంగా నవీకరణల కోసం తిరిగి సందర్శించడంతో సహా ఇది అలాగే ఉండేలా చూడటానికి మేము కట్టుబడి ఉన్నాము. అదేవిధంగా, కంటెంట్ ని దెబ్బతీసే లేదా వక్రీకరించే వారి నుంచి మా ప్రాజెక్టులను సంరక్షించాలని మేం కోరుకుంటున్నాం.
వికీమీడియా మిషన్‌కు అనుగుణంగా, వికీమీడియా ప్రాజెక్టులు ఇంకా ప్రదేశాలలో పాల్గొనే వారందరూ:
- ప్రతి ఒక్కరూ అన్ని జ్ఞానాల మొత్తాన్ని స్వేచ్ఛగా పంచుకునే ప్రపంచాన్ని సృష్టించడానికి సహాయపడండి.
- పక్షపాతం మరియు దురభిమానాన్ని పరిహరించే గ్లోబల్ కమ్యూనిటీలో భాగం కావడం మరియు
- అన్ని పనుల్లో ఖచ్చితత్త్వం మరియు వెరిఫైయబిలిటీ దిశగా కృషి చేయండి.
ఈ యూనివర్సల్ ప్రవర్తనా నియమావళి (యుసిఒసి) ఆశించిన ఇంకా ఆమోదయోగ్యం కాని ప్రవర్తన యొక్క కనీస మార్గదర్శకాల ను నిర్వచిస్తుంది. ఆన్ లైన్ మరియు ఆఫ్ లైన్ వికీమీడియా ప్రాజెక్టులు మరియు స్థలాలకు ఇంటరాక్ట్ అయ్యే మరియు దోహదపడే ప్రతి ఒక్కరికీ ఇది వర్తిస్తుంది. దీనిలో కొత్త మరియు అనుభవజ్ఞులైన కంట్రిబ్యూటర్లు, ప్రాజెక్టులలోపల పనిచేసేవారు, ఈవెంట్ ఆర్గనైజర్ లు మరియు పాల్గొనేవారు, ఉద్యోగులు, అనుబంధ సంస్థలు మరియు ఉద్యోగుల బోర్డు సభ్యులు మరియు వికీమీడియా ఫౌండేషన్ యొక్క బోర్డు సభ్యులు ఉన్నారు. ఇది అన్ని వికీమీడియా ప్రాజెక్టులు, సాంకేతిక ప్రదేశాలు, వ్యక్తిగత ఇంకా వర్చువల్ ఈవెంట్లకు, అలాగే ఈ క్రింది సందర్భాలకు వర్తిస్తుంది:
- ప్రయివేట్, పబ్లిక్ మరియు సెమీ పబ్లిక్ ఇంటరాక్షన్ లు
- కమ్యూనిటీ సభ్యులమధ్య అసమ్మతి ఇంకా సంఘీభావం యొక్క వ్యక్తీకరణ యొక్క చర్చలు
- సాంకేతిక అభివృద్ధి సమస్యలు
- కంటెంట్ కంట్రిబ్యూషన్ యొక్క భావనలు
- బాహ్య భాగస్వాములతో అనుబంధ/కమ్యూనిటీలకు ప్రాతినిధ్యం వహించే సందర్భాలు.
1 - పరిచయం
యూనివర్సల్ ప్రవర్తనా నియమావళి ప్రపంచవ్యాప్తంగా వికీమీడియా ప్రాజెక్టులపై సహకారం కోసం ప్రవర్తన యొక్క మూలాధారాన్ని అందిస్తుంది. ఇక్కడ జాబితా చేయబడ్డ ప్రమాణాలను కనీస ప్రమాణంగా మెయింటైన్ చేస్తూ, స్థానిక మరియు సాంస్కృతిక సందర్భాన్ని పరిగణనలోకి తీసుకునే విధానాలను అభివృద్ధి చేయడానికి కమ్యూనిటీలు దీనికి జోడించవచ్చు.
సార్వత్రిక ప్రవర్తనా నియమావళి వికీమీడియన్లందరికీ ఎలాంటి మినహాయింపులు లేకుండా సమానంగా వర్తిస్తుంది. యూనివర్సల్ ప్రవర్తనా నియమావళికి విరుద్ధమైన చర్యలు ఆంక్షలకు దారితీస్తాయి. వీటిని నియమించబడిన కార్యకర్తలు (వారి స్థానిక సందర్భంలో తగిన విధంగా) మరియు/లేదా వికీమీడియా ఫౌండేషన్ ద్వారా ప్లాట్‌ఫారమ్‌ల చట్టపరమైన యజమానిగా విధించవచ్చు.
2 - ఆశించిన ప్రవర్తన
ప్రతి వికీమీడియన్, వారు కొత్త లేదా అనుభవజ్ఞుడైన ఎడిటర్, కమ్యూనిటీ ఫంక్షనరీ, అనుబంధ లేదా వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డు సభ్యుడు లేదా ఉద్యోగి అయినా, వారి స్వంత ప్రవర్తనకు బాధ్యత వహిస్తారు.
అన్ని వికీమీడియా ప్రాజెక్ట్‌లు, ఖాళీలు మరియు ఈవెంట్‌లలో, ప్రవర్తన గౌరవం, నాగరికత, సంఘటితత్వం, సంఘీభావం మరియు మంచి పౌరసత్వం ఆధారంగా స్థాపించబడుతుంది.వయస్సు, మానసిక లేదా శారీరక వైకల్యాలు, శారీరక అప్పియరెన్స్, జాతీయ, మతపరమైన, జాతి మరియు సాంస్కృతిక నేపథ్యం, కులం, సామాజిక తరగతి, భాషా ధారాళం, లైంగిక దృక్పథం, లింగ గుర్తింపు, లింగ లేదా కెరీర్ ఫీల్డ్ ఆధారంగా ఎలాంటి తేడా లేకుండా, కాంట్రిబ్యూటర్ లు మరియు పాల్గొనేవారందరికీ ఇది వర్తిస్తుంది.వికీమీడియా ప్రాజెక్టులు లేదా ఉద్యమంలో నిలబడి, నైపుణ్యాలు లేదా విజయాల ఆధారంగా మేము వేరు చేయలేము.
2.1 - పరస్పర గౌరవం
వికీమీడియన్లు అందరూ ఇతరులపట్ల గౌరవం చూపాలని మేము ఆశిస్తున్నాము. ఆన్ లైన్ లేదా ఆఫ్ లైన్ వికీమీడియా వాతావరణాల్లో వ్యక్తులతో కమ్యూనికేట్ చేయడంలో, మేము ఒకరినొకరు పరస్పర గౌరవంతో చూస్తాము.
దీనిలో ఇవి ఉంటాయి, అయితే ఇవి మాత్రమే పరిమితం కావు:
- సానుభూతిని అలవర్చుకోండి. వినండి మరియు విభిన్న నేపథ్యాల వికీమీడియన్లు మీకు ఏమి చెప్పాలనుకుంటున్నారో అర్థం చేసుకోవడానికి ప్రయత్నించండి. వికీమీడియన్ గా మీ స్వంత అవగాహన, అంచనాలు మరియు ప్రవర్తనను సవాలు చేయడానికి ఇంకా స్వీకరించడానికి సిద్ధంగా ఉండండి.
- మంచి విశ్వాసాన్ని ఊహించుకోండి మరియు నిర్మాణాత్మక సవరణలలో నిమగ్నమవ్వండి; మీ రచనలు ప్రాజెక్ట్ లేదా పని నాణ్యతను మెరుగుపరచాలి.దయతో ఇంకా మంచి విశ్వాసంతో అభిప్రాయాన్ని అందించండి మరియు స్వీకరించండి. విమర్శలను సున్నితంగా మరియు నిర్మాణాత్మకంగా అందించాలి. ప్రాజెక్టులను మెరుగుపరచడానికి ఇతరులు ఇక్కడ ఉన్నారని ఆధారాలు లేనట్లయితే వికీమీడియన్లందరూ ఊహించాలి, కానీ హానికరమైన ప్రభావంతో ప్రకటనలను సమర్థించడానికి దీనిని ఉపయోగించకూడదు
- తమను తాము పేరు పెట్టుకునే మరియు వర్ణించుకునే విధానాన్ని గౌరవించండి. ప్రజలు తమను తాము వివరించుకోవడానికి నిర్దిష్ట పదాలను ఉపయోగించవచ్చు. గౌరవసూచకంగా, భాషాపరంగా లేదా సాంకేతికంగా సాధ్యమయ్యే ఈ వ్యక్తులతో లేదా వారి గురించి కమ్యూనికేట్ చేసేటప్పుడు ఈ పదాలను ఉపయోగించండి. ఉదాహరణల్లో ఇవి ఉంటాయి:
- జాతి సమూహాలు చారిత్రాత్మకంగా ఇతరులు ఉపయోగించే పేరు కంటే, తమను తాము వివరించడానికి ఒక నిర్దిష్ట పేరును ఉపయోగించవచ్చు;
- వ్యక్తులు మీకు తెలియని వారి భాషలోని అక్షరాలు, శబ్దాలు లేదా పదాలను ఉపయోగించే పేర్లను కలిగి ఉండవచ్చు;
- విభిన్న పేర్లు లేదా సర్వనామాలను ఉపయోగించి ఒక నిర్దిష్ట లైంగిక ధోరణి లేదా లింగ గుర్తింపుతో గుర్తించే వ్యక్తులు;
- నిర్దిష్ట శారీరక లేదా మానసిక వైకల్యం ఉన్న వ్యక్తులు తమను తాము వివరించడానికి నిర్దిష్ట పదాలను ఉపయోగించవచ్చు
- ప్రతిఒక్కరికీ స్వాగతం పలుకుతాము, మరియు మేము ఒకరి ఇష్టాలు, సరిహద్దులు, సున్నితత్వాలు, సంప్రదాయాలు మరియు అవసరాల పట్ల శ్రద్ధగా ఇంకా గౌరవంగా ఉంటాము.
2.2 - నాగరికత, సమిష్టితత్వం, పరస్పర మద్దతు మరియు మంచి పౌరసత్వం
దిగువ పేర్కొన్న ప్రవర్తనల దిశగా మేం కృషి చేస్తాం:
- నాగరికత అనేది వ్యక్తుల మధ్య ప్రవర్తన మరియు ప్రసంగంలో మర్యాద,అపరిచితులతో సహా.
- కొలీజియాలిటీ అనేది ఉమ్మడి ప్రయత్నంలో నిమగ్నమైన వ్యక్తులు ఒకరికొకరు విస్తరించే స్నేహపూర్వక మద్దతు.
- పరస్పర మద్దతు మరియు మంచి పౌరసత్వం అంటే వికీమీడియా ప్రాజెక్ట్‌లు ఉత్పాదక, ఆహ్లాదకరమైన మరియు సురక్షితమైన ప్రదేశాలు మరియు వికీమీడియా మిషన్‌కు దోహదం చేసేలా చురుకైన బాధ్యత వహించడం.
దీనిలో ఇవి ఉంటాయి అయితే వీటికే పరిమితం కాదు:
- మెంటర్‌షిప్ మరియు కోచింగ్: కొత్తవారికి తమ మార్గాన్ని కనుగొనడంలో మరియు అవసరమైన నైపుణ్యాలను పొందడంలో సహాయపడటం.
- సహచరుల కోసం వెతుకుతోంది: వారికి మద్దతు అవసరమైనప్పుడు వారికి చేయూతనివ్వండి మరియు సార్వత్రిక ప్రవర్తనా నియమావళి ప్రకారం వారు ఆశించిన ప్రవర్తనకు తగ్గ విధంగా వ్యవహరించినప్పుడు వారి కోసం మాట్లాడండి.
- సహకారులు చేసిన పనిని గుర్తించి, క్రెడిట్ చేయండి: వారి సహాయం మరియు పనికి ధన్యవాదాలు తెలపండి. వారి ప్రయత్నాలను ప్రశంసించండి మరియు అవసరమైన చోట క్రెడిట్ ఇవ్వండి.
3 - ఆమోదయోగ్యం కాని ప్రవర్తన
సార్వత్రిక ప్రవర్తనా నియమావళి సంఘం సభ్యులకు చెడు ప్రవర్తన యొక్క పరిస్థితులను గుర్తించడంలో సహాయపడటాన్ని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. వికీమీడియా ఉద్యమంలో కింది ప్రవర్తనలు ఆమోదయోగ్యం కాదని భావిస్తారు:
3.1 – వేధింపులు
దీనిలో ప్రధానంగా ఒక వ్యక్తిని భయపెట్టడానికి, ఆగ్రహం కలిగించడానికి లేదా కలత పెట్టడానికి ఉద్దేశించిన ఏదైనా ప్రవర్తన లేదా ఇది సహేతుకంగా ప్రధాన ఫలితంగా పరిగణించబడే ఏదైనా ప్రవర్తన ఉంటుంది. ఒక సహేతుకమైన వ్యక్తి ప్రపంచ, అంతర సాంస్కృతిక వాతావరణంలో సహించగలడని ఆశించే దానికంటే మించి ఉంటే ప్రవర్తనను వేధింపుగా పరిగణించవచ్చు. వేధింపులు తరచుగా భావోద్వేగ వేధింపుల రూపాన్ని తీసుకుంటాయి, ముఖ్యంగా హానికరమైన స్థితిలో ఉన్న వ్యక్తుల పట్ల, మరియు భయపెట్టడానికి లేదా ఇబ్బంది పెట్టే ప్రయత్నంలో పనిప్రదేశాలు లేదా స్నేహితులు మరియు కుటుంబ సభ్యులను సంప్రదించడం కూడా ఉండవచ్చు. కొన్ని సందర్భాల్లో, ఒకే కేసులో వేధింపుల స్థాయికి ఎదగని ప్రవర్తన పునరావృతం ద్వారా వేధింపుగా మారవచ్చు. వేధింపులలో ఇవి ఉంటాయి, అయితే ఇవి మాత్రమే పరిమితం కావు:
- అవమానాలు: ఇందులో పేరు పిలవడం, స్లర్స్ లేదా మూస పద్ధతులను ఉపయోగించడం మరియు వ్యక్తిగత లక్షణాల ఆధారంగా ఏదైనా దాడులు చేయటం ఉంటాయి. అవమానాలు తెలివితేటలు, ప్రదర్శన, జాతి, జాతి, మతం (లేదా లేకపోవడం), సంస్కృతి, కులం, లైంగిక ధోరణి, లింగం, లింగం, వైకల్యం, వయస్సు, జాతీయత, రాజకీయ అనుబంధం లేదా ఇతర లక్షణాలు వంటి గ్రహించిన లక్షణాలను సూచిస్తాయి. కొన్ని సందర్భాల్లో, పదేపదే ఎగతాళి, వ్యంగ్యం లేదా దూకుడు వ్యక్తిగత ప్రకటనలు చేయకపోయినా సమిష్టిగా అవమానాలను కలిగిస్తాయి(గమనిక: వికీమీడియా ఉద్యమం "జాతి" మరియు "జాతి" ప్రజలలో అర్ధవంతమైన వ్యత్యాసాలుగా ఆమోదించలేదు. ఇక్కడ వ్యక్తిగత చేరికల ఆధారంగా ఇతరులకు వ్యతిరేకంగా ఉపయోగించడం నిషేధించబడిందని గుర్తించడం)
- లైంగిక వేధింపులు:లైంగిక శ్రద్ధ లేదా ఇతరుల పట్ల ఏ విధమైన పురోగతి అయినా వ్యక్తికి తెలిసిన లేదా సహేతుకంగా దృష్టిని ఆకర్షించడం లేదా సమ్మతిని తెలియజేయలేని పరిస్థితుల్లో తెలుసుకోవాలి.
- Threats: Explicitly or implicitly suggesting the possibility of physical violence, unfair embarrassment, unfair and unjustified reputational harm, or intimidation by suggesting gratuitous legal action to win an argument or force someone to behave the way you want.
- Encouraging harm to others: This includes encouraging someone else to commit self-harm or suicide as well as encouraging someone to conduct violent attacks on a third party.
- Disclosure of personal data (Doxing): sharing other contributors' private information, such as name, place of employment, physical or email address without their explicit consent either on the Wikimedia projects or elsewhere, or sharing information concerning their Wikimedia activity outside the projects.
- Hounding: following a person across the project(s) and repeatedly critiquing their work mainly with the intent to upset or discourage them. If problems are continuing after efforts to communicate and educate, communities may need to address them through established community processes.
- Trolling: Deliberately disrupting conversations or posting in bad-faith to intentionally provoke.
3.2 - అధికారాన్ని దుర్వినియోగం చేయడం, ప్రత్యేక హక్కు లేదా ప్రభావం
అధికారం, అధికారం లేదా ప్రభావం యొక్క నిజమైన లేదా గ్రహించిన స్థితిలో ఎవరైనా ఇతర వ్యక్తుల పట్ల అగౌరవంగా, క్రూరంగా మరియు / లేదా హింసాత్మక ప్రవర్తనలో పాల్గొన్నప్పుడు దుర్వినియోగం జరుగుతుంది. వికీమీడియా పరిసరాలలో, ఇది శబ్ద లేదా మానసిక వేధింపుల రూపాన్ని తీసుకోవచ్చు మరియు వేధింపులతో అతివ్యాప్తి చెందుతుంది.
- అధికారులు, సిబ్బంది:' కార్యాలయం దుర్వినియోగం, అధికారులు, సిబ్బంది దుర్వినియోగం, అధికారులు, అధికారులు, వనరులు, అలాగే వికీమీడియా ఫౌండేషన్ లేదా వికీమీడియా అనుబంధ సంస్థల అధికారులు, సిబ్బంది ఇతరులను భయపెట్టడం లేదా బెదిరించడం.
- సీనియారిటీ మరియు కనెక్షన్ల దుర్వినియోగం: ఇతరులను భయపెట్టడానికి ఒకరి స్థానం మరియు ఖ్యాతిని ఉపయోగించడం. ఉద్యమంలో గణనీయమైన అనుభవం మరియు కనెక్షన్ ఉన్న వ్యక్తులు ప్రత్యేక శ్రద్ధతో ప్రవర్తిస్తారని మేము ఆశిస్తున్నాము ఎందుకంటే వారి నుండి శత్రు వ్యాఖ్యలు అనాలోచిత ఎదురుదెబ్బను కలిగిస్తాయి. కమ్యూనిటీ అధికారం ఉన్న వ్యక్తులు నమ్మదగినదిగా చూడటానికి ఒక ప్రత్యేక హక్కును కలిగి ఉన్నారు మరియు వారితో విభేదించే ఇతరులపై దాడి చేయడానికి దీనిని దుర్వినియోగం చేయకూడదు.
- మానసిక మేనిప్యులేషన్: దురుద్దేశంతో ఎవరైనా తమ స్వంత అభిప్రాయాలను, ఇంద్రియాలను లేదా అవగాహనను సందేహించడం ద్వారా, వాదనగెలవడానికి లేదా మీరు కోరుకున్న విధంగా ప్రవరాపాంచడానికి ఎవరినైనా బలవంతం చేయడం.
3.3 - కంటెంట్ విధ్వంసం మరియు ప్రాజెక్టుల దుర్వినియోగం
ఉద్దేశ్యపూర్వకంగా పక్షపాత, తప్పుడు, తప్పు లేదా సముచితం కాని కంటెంట్ ను పరిచయం చేయడం, లేదా కంటెంట్ యొక్క సృష్టిని (మరియు/లేదా నిర్వహణ)కు ఆటంకం కలిగించటం, అడ్డగించడం లేదా మరోవిధంగా అడ్డుకోవడం. దీనిలో ఇవి ఉంటాయి అయితే వీటికే పరిమితం కాదు:
- సముచితమైన చర్చ లేదా వివరణ ఇవ్వకుండానే ఏదైనా కంటెంట్ ని పదేపదే ఏకపక్షంగా లేదా ప్రేరేపించకుండా తొలగించడం
- సత్యాలు లేదా దృక్కోణాలయొక్క నిర్ధిష్ట భాష్యాలకు అనుకూలంగా కంటెంట్ ని క్రమపద్ధతిలో తారుమారు చేయడం (నమ్మకద్రోహం లేదా ఉద్దేశ్యపూర్వకంగా తప్పుడు మూలాలను అనువదించడం ద్వారా మరియు సంపాదకీయ కంటెంట్ ను కూర్చే సరైన మార్గాన్ని మార్చడం)
- ఏ రూపంలోనైనా ద్వేషపూరిత ప్రసంగం, లేదా వివక్షత తో కూడిన భాష, వారు ఎవరు లేదా వారి వ్యక్తిగత నమ్మకాల ఆధారంగా వ్యక్తులు లేదా సమూహాలపై విద్వేషాన్ని రెచ్చగొట్టడం, అవమానించడం, రెచ్చగొట్టడం.
- ఇతరులను భయపెట్టడం లేదా హాని చేయడం (లేదా కంటెంట్‌పై ఏకపక్ష పథకాన్ని విధించడం) ఉద్దేశ్యంతో చిహ్నాలు, చిత్రాలు లేదా ఏదైనా రకమైన కంటెంట్ యొక్క అవాంఛనీయ, అన్యాయమైన మరియు డీకంటెక్చువలైజ్డ్ అదనంగా.