Strategia/Ruch Wikimedia/2017/Najczęściej zadawane pytania
Podstawowe pojęcia i fakty
Czym jest ruch?
Ruchy społeczne są rodzajem działania grupowego, które prowadzi do, stawia opór, lub cofa zmiany społeczne. Są one zwykle duże, czasami nieformalne, grupujące jednostki lub organizacje, które skupiają się na konkretnych sprawach politycznych lub społecznych.
Wolontariusze Wikimedia używają tego określenia aby opisania wiele wspólnot, grup i jednostek, które uczestniczą w pracy projektów Wikimedia. Ruch Wikimedia został zdefiniowany jako ludzie, działania i wartości, które składają się na strony i projekty Wikimedia.
Kiedy patrzymy w przyszłość, zastanawiamy się, co znaczy szersze "my" – kto jeszcze pracuje w kierunku zebrania sumy ludzkiej wiedzy, a obecnie nie jest częścią naszego ruchu? Mogą to być inne organizacje non-profit, edukacyjne, partnerzy, eksperci i inni.
Czym jest strategia?
Strategia to metoda albo plan pomagający realizować wizję albo zbliżyć się do pożądanej przyszłości. Określa cele i priorytety, bierze pod uwagę okoliczności zewnętrzne i własne zasoby, dotyczy długiego okresu i pomaga oceniać krótkookresowe plany.
Ten strategiczny kierunek całego ruchu bierze pod uwagę zbiorowe interesy ludzi, których wspierają i którym służą nasze projekty, grupy i organizacje. Będzie on rozpisany na około 13-15 lat między rokiem 2018 a 2030 i będzie wskazówką dla autorów lokalnych planów strategicznych i taktyk. Ponadto będzie on podlegał ocenom w zależności od zmian okoliczności i będzie dostosowany do zmian w otaczającym świecie.
Kto i dlaczego potrzebuje strategii ruchu?
Przede wszystkim strategii potrzebują najbardziej zaangażowani członkowie społeczności, Wikimedia Foundation i organizacje afiliowane. Potrzebują oni bazy, która pomoże im określić priorytety pracy, którą wykonują, aby sprostać wyzwaniom i wykorzystać możliwości, przed którymi stoją Wikimedia. Strategia pomoże członkom społeczności lepiej współpracować i dążyć do naszej wizji.
Kto i jak skorzysta ze strategii ruchu?
W ostatecznym rozrachunku, każdy kto uczestniczy czy będzie uczestniczył w Wikimediach, oraz ten, kto korzysta czy będzie korzystał z naszych projektów. Strategia pomoże nam być bardziej efektywnymi w grupie i pojedynczo. Pomoże każdemu członkowi ruchu lepiej pojąć naszą rolę w świecie. Pomoże zapoznawać otoczenie z działalnością Wikimediów; w ten sposób więcej osób będzie mogło do nas dołączyć.
Dlaczego robimy to teraz?
Ostatnia strategia była określona w latach 2009-2010 i dotyczyła lat 2010-2015. Musimy napisać następny plan. Chociaż strategia z lat 2010-2015 została napisany zespołowo, to jednak nie była wiążącym projektem wdrożeniowym. Ponadto zdajemy sobie sprawę, że od 2009 ruch Wikimedia urósł i dojrzał, świat i internet znacząco się zmieniły, a wolna wiedza jest obecnie ważniejsza niż kiedykolwiek.
Co z ostatnim planem strategicznym?
W 2009 Wikimedia Foundation zorganizowała we współpracy z ruchem Wikimedia budowę pięcioletniej strategii dla ruchu i Fundacji. Plan ten ostatecznie był skupiony na pracy Fundacji nad osiąganiem celów ruchu. Chociaż ostateczny plan został dobrze przyjęty i wpłynął na większość działań Fundacji, nie pozwolił na skoordynowane przedsięwzięcia, w których wzięliby udział inni członkowie ruchu.
Obecny plan jest inny pod wieloma względami. Zamiast budować szczegółową strategię albo zbiór standardów, chcemy określić kierunek całego ruchu. To oznacza patrzenie w przyszłość i decyzję gdzie chcemy iść dalej. Wnioski z rozmów będą dotyczyły ruchu jako całości, a nie Fundacji czy którychś organizacji afiliowanych. Rozmowy są prowadzone w różnych językach, podczas gdy większość prac z lat 2009-2010 odbywała się po angielsku.
Proces
Kiedy się rozpoczął i kiedy skończy?
Dyskusje na wiki rozpoczęły się na początku 2017. Planujemy zakończyć proces ustalania strategii pod koniec września 2017, kiedy zostanie ustalona i powszechnie zaakceptowana ostateczna wersja dokumentacji. Szczegółowe informacje znajdują się na stronie terminarza.
Kto może uczestniczyć?
Do udziału zapraszamy wszystkich zaangażowanych w Wikimedia albo korzystających z naszych projektów. Obejmuje to edytorów, programistów, czytelników (dawnych, obecnych i przyszłych), organizacje afiliowane, partnerów ruchu i darczyńców. Zapraszamy też tych, którzy jeszcze nie uczestniczą w Wikimediach, w tym ekspertów z różnorodnych dziedzin i podmioty zainteresowane współpracą. W szczególności nie ma minimalnej liczby edycji, którą trzeba wykonać, żeby mieć prawo głosu. W procesie można uczestniczyć zarówno w trybie online, jak i osobiście.
Jak ja mogę uczestniczyć?
Odwiedź stronę Uczestnictwo, na której są szczegółowe informacje i wskazówki dotyczące przyszłych spotkań w realu.
Jak zostanie zapewnione zróżnicowanie uczestników?
Ten proces jest pierwszym wielojęzycznym przedsięwzięciem tego typu. Oprócz globalnej dyskusji toczonej po angielsku, która przypomina tę zorganizowaną w 2009-2010, zadbano o udział 16 różnojęzycznych społeczności, które mogą dyskutować w swoich językach. Fundacja podpisała w tym celu umowy z 18 doświadczonymi członkami społeczności (tzw. Ścieżka B). Dodatkowo inny zespół zajmuje się afiliantami i innymi organizacjami (Ścieżka A). Jeszcze inny zajmuje się osobami nienależącymi do ruchu pochodzącymi z regionów wschodzących (Ścieżka D) i z tych, w których Wikipedia i jej siostrzane projekty są dobrze znane od dawna (Ścieżka C). Jako że ścieżki C i D dotyczą osób spoza ruchu, zostały połączone i nazwane "Nowymi Głosami".
Wpływ
Jak ta strategia wpłynie na mnie albo moją organizację?
Jak skorzystasz z wyników tej dyskusji zależy tylko od Ciebie. Niektóre osoby lub organizacje mogą wykorzystać je do sformułowania własnej strategii, czy pragmatyki działania. Inni mogą widzieć ją jako sposób na zintegrowanie się z szerszym ruchem i zaproszenia innych do współpracy w ramach projektów Wikimedia. Niektórzy mogą nie wykorzystać go wcale - i to jest w porządku!
W prakyce, to nie znaczy, że wolontariusze będą ograniczeni w określaniu czy rozwoju własnych działań. Wolontariusze będą mieć nadal swobodę prowadzenia działalności, która ich interesuje i która jak sądzą, będzie przynosiła największe korzyści Wikimediom.
Jak to się ma do strategii poszczególnych organizacji?
Strategia ruchu wpłynie, ale nie zastąpi strategii poszczególnych organizacji, które zwykle są rozpisane na 3-5 lat. Na przykład, Wikimedia Foundation zbuduje, w porozumieniu ze społecznością, swoją strategię organizacyjną, która zostanie rozpisana na lata następujące po 2018 i będzie ukształtowana w zgodzie ze strategią całego ruchu. Strategia organizacji pomoże Fundacji określać jej plany roczne.
Jak to się ma do trwających obecnie grantów?
Podpisane już umowy grantowe i wynikające z nich wymagania nie zostaną zmienione w tym procesie. Jednak zachęcamy wykonawców grantów, w ramach których można wykonywać pracę, która wesprze ten proces, do podjęcia tego trudu, o ile są oni tym zainteresowani.
Ludzie pracujący nad procesem
Po co zatrudniać ekspertów spoza ruchu Wikimedia?
Trudno jest angażować się w tego typu dyskusji jako uczestnik, gdy jest się też jego koordynatorem. Zewnętrzni mediatorzy umożliwiają członkom społeczności Wikimedia aktywne uczestnictwo w tym procesie. Oprócz tego mogą oni łatwiej zachować neutralność w moderowaniu i proponować dodatkowe punkty widzenia.
Aby zwiększyć ich znajomość ruchu Wikimedia, zewnętrzni kontrahenci są sparowani z obecnie zatrudnionymi pracownikami Wikimedia Foundation, a także z grupą doradców, na którą składają się bardzo doświadczeni wolontariusze.
Kto będzie odpowiedzialny za ocenę strategii po tym jak zostanie ona zaimplementowana?
Kiedy kierunek strategiczny zostanie określony, każda zorganizowana grupa stworzy własną strategię. W fazie 2 grupy te spotkają się i przedyskutują 3-5-letnie cele, które chcą zrealizować oraz to, na czym kto się skupi. Kiedy to wszystko zostanie ustalone, także w drugiej fazie zostanie napisany plan bieżącej ewaluacji strategii. Ponadto powstanie zestaw kryteriów dostosowanych do celów strategicznych.
Budżetowanie
Dlaczego potrzeba blisko 2,5 miliona USD aby stworzyć strategię ruchu?
Opracowanie strategii ze społecznością tak dużą i zróżnicowaną jak społeczność Wikimedia jest znaczącym przedsięwzięciem, które będzie wymagało inwestycji w rzeczoznawstwo i zasoby, które nie mogą być wykonane czy zastąpione przez wolontariuszy. Obejmuje to zarobki konsultantów i kontrahentów, sprowadzanie w jedno miejsce pracowników i kontrahentów, podróże itp. Ponadto, ochotnicy często wolą wykorzystać swój czas na rozwijanie treści naszych projektów, co oznacza, że jest wiele zadań, które wymagają dodatkowych zasobów ludzkich.
Dla porównania, ostatnia strategia ruchu, opracowana w 2009 roku, miała budżet w wysokości około 1 miliona USD. Liczba programów, organizacji afiliowanych, rozważania strategiczne znacznie się rozrosły od tego czasu. Zrozumienie Fundacji, w jaki sposób dotrzeć z dyskusją do szerszej publiczności w ramach całego ruchu również się poprawiło, przez co zasoby niezbędne do wspierania merytorycznego zaangażowania społeczności są większe.
Jak te 2,5 miliona USD zostało podzielone?
Najpierw Dyrektor wykonawcza Fundacji, Katherine Maher, skonsultowała z ludźmi z Fundacji wstępny plan, który miał określić potrzebne zasoby. Następnie przeprowadzono zewnętrzny audyt ukończonych procesów strategicznych (z 2010, 2014 i innych mniejszych inicjatyw), w którym wykazano co zadziałało, a co nie. Zespół podstawowy sprawdził czego brakowało w poprzednich procesach, od zewnętrznego rzeczoznawstwa do badań interesariuszy, i porozmawiał z pracownikami departamentu Community Engagement oraz innymi osobami na temat tego, jakie wsparcie jest potrzebne, by zaangażowała się społeczność.
Na podstawie tych rozmów, zespół zbudował budżet, który zawiera środki na następujące cele: wielojęzyczne, inkluzywne konsultacje społeczne; dodatkowe badania rynku naszych użytkowników i nowych użytkowników; konsultacje z zewnętrznymi ekspertami i interesariuszami, dyskusja strategiczna na Wikimedia Conference w Berlinie (w której uczestniczyło 150 osób z różnych organizacji i społeczności) oraz koszty zarządzania i produkcji.
Katherine zaprezentowała ten budżet Radzie Powierniczej Wikimedia Foundation na jej listopadowym spotkaniu, na którym Rada przyjęła uchwałę przeznaczającą te środki na rok budżetowy 2016-2017 (lipiec 2016 - lipiec 2017) i 2017-2018 (lipiec 2017 - lipiec 2018).
Jak te 2,5 miliona USD zostanie wydane?
Większa część budżetu jest wydawana na ludzi spoza Fundacji, którzy dopełniają pracę Fundacji (na konsultantów i zatrudnionych członków społeczności), ponadto na spotkania w realu na Wikimedia Conference w Berlinie oraz na podróże. Niektóre środki zostaną przeznaczone na działalność w ramach fazy 2 (po wrześniu 2017).