Strategia/Ruch Wikimedia/2017/Kierunek

This page is a translated version of the page Strategy/Wikimedia movement/2017/Direction and the translation is 99% complete.

W styczniu 2017 roku my, współtwórcy Wikimediów, rozpoczęliśmy ambitną dyskusję na temat naszej wspólnej przyszłości. Zastanowiliśmy się nad naszymi ostatnimi szesnastoma latami i wyobraziliśmy sobie, jaki wpływ możemy wywrzeć na świat w następnych dziesięcioleciach. Naszym celem było zidentyfikowanie wspólnego kierunku strategicznego, który zjednoczyłby i inspirowałby ludzi w ramach naszego ruchu w drodze do 2030 r. i pomógł nam podejmować decyzje.

Od dyskusji na wiki, do dużych konferencji, małych spotkań, wywiadów z ekspertami i badań[1], proces był wyczerpujący, chaotyczny i fascynujący. Nie trzeba było długo czekać, aby potwierdzić, że największą siłą Wikimediów jest talent, poświęcenie i poczucie wspólnoty wśród jego uczestników. Każda udana strategia musi uwzględniać różnorodność ludzi w naszych społecznościach, w tym nasze partykularne interesy, własne motywacje i wkład. Niektórzy piszą artykuły encyklopedyczne. Niektórzy z nas opracowują oprogramowanie. Niektórzy z nas przekazują pieniądze, czas lub wiedzę. Niektórzy zajmują się danymi, źródłami lub mediami. Niektórzy organizują wydarzenia, działają na rzecz reformy prawa autorskiego lub remiksują dzieła sztuki. Niektórzy są organizatorami społeczności, nauczycielami lub redaktorami. Niektórzy z nas robią to wszystko, i jeszcze więcej.

To, co nas łączy, to nie to, co robimy, ale dlaczego to robimy.

Wszyscy jesteśmy częścią tego ruchu dlatego, że podzielamy przekonanie, że wolna wiedza czyni świat lepszym. Każdy człowiek zasługuje na łatwy dostęp do wiedzy. Każdy człowiek powinien mieć możliwość spisywania i dzielenia się własną wiedzą.

Nasz Kierunek strategiczny: Usługa i Równe szanse

Do 2030 Wikimedia stanie się podstawową infrastrukturą systemu wolnej wiedzy i każdy, kto podziela naszą wizję, będzie mógł do nas dołączyć.

My, społeczności i organizacje Wikimedia, razem zmienimy świat, zbierając wiedzę, która w pełni odzwierciedla ludzką różnorodność, oraz tworząc struktury i usługi, dzięki którym inni będą mogli robić to samo.

Będziemy kontynuowali naszą misję tworzenia treści, tak jak to robiliśmy dotychczas i pójdziemy z tym dalej.

Wiedza jako usługa: aby służyć użytkownikom, rozwiniemy naszą podstawową infrastrukturę w platformę, która dostarczy otwartą wiedzę światu i społecznościom na wszystkich interfejsach. Stworzymy narzędzia dla sojuszników i partnerów, którzy będą mogli organizować i dostarczać otwartą wiedzę poza Wikimediami. Dzięki naszej infrastrukturze my i inni będziemy zbierali i korzystali z różnych form wolnej, godnej zaufania wiedzy.

Wyrównywanie szans dostępu do wiedzy: jako ruch społeczny skupimy się na wiedzy i społecznościach, które są marginalizowane przez struktury władzy i przywilejów. Przyjmiemy ludzi o każdym doświadczeniu, aby budowali silne i zróżnicowane społeczności. Przełamiemy społeczne, polityczne i techniczne bariery, które utrudniają ludziom uzyskanie dostępu i wnoszenie wkładu w wolną wiedzę.

Co nastąpi dalej

Kiedy ukończymy prace nad Kierunkiem, ogłosimy naszą intencję wspólnej pracy nad tą przyszłością. Do Wikimanii 2018 zobowiążemy się do uczestnictwa w kolejnej fazie tej dyskusji w dobrej wierze osiągnięcia porozumienia, co do ról, obowiązków i strategii organizacyjnych, które umożliwią nam realizację tej przyszłości.

Zobowiążemy się do wzięcia pod uwagę potrzeb naszego ruchu ponad nasze własne, a także znalezienia struktur, procesów i zasobów dla naszego ruchu, które pozwolą nam najlepiej dążyć do wspólnego kierunku.

Uzasadnienie: Dlaczego będziemy iść w ustalonym kierunku strategicznym

Aspiracje: Czego wszyscy chcemy

Nasza wspólna przygoda zaczęła się jako eksperyment: przestrzeń robocza, w której każdy mógł dodać informacje do wolnej encyklopedii, recenzowanej przez ekspertów[2]. Wikipedia wkrótce stała się czymś więcej niż jej pierwotne założenia, dziś jest uważana przez wielu za źródło informacji[3], której zadaniem jest gromadzenie wiedzy[4]. Społeczności Wikimediów stoją teraz za ideałami wolności informacji i postępu społecznego napędzanego wolną wiedzą dla wszystkich[5][6]. Wizja ruchu Wikimedia opisuje ten rozszerzony cel jako: "świat, w którym każdy człowiek może swobodnie dzielić się sumą całej wiedzy"[7]. Poza encyklopedią nasze wspólne aspiracje mają trzy składniki: tworzenie edytowalnego zbioru wiedzy, która jest wszechstronna, wiarygodna i wysokiej jakości; tworzenie go w sposób społecznościowy, otwarty dla każdego; tworzenie go w sposób angażujący każdego, na całym świecie.

Mocne strony Wikimediów: Czego nie powinniśmy zmieniać

Pierwotnym założeniem Wikimediów było to, że wiedza jest budowana przez osoby, które tworzą społeczności[8]. Współpraca w dobrej wierze to najlepszy sposób jaki znamy, aby tworzyć wiedzę o wysokiej wiarygodności i jakości; jest to również sednem kultury Wikimediów[9]. Pomysł, że każdy może edytować, jest tak radykalny, że żartujemy, iż może działać tylko w praktyce, nie teoretycznie[10]. A przecież to się dzieje: to, co osiągnęliśmy w ciągu pierwszych 16 lat istnienia, jest dowodem sukcesu tego podejścia. Dzięki temu społeczności Wikimediów mogły, zaczynając od niczego, dojść do milionów stron, plików multimedialnych i elementów danych, w setkach języków[11]. Poza siecią, społeczności zorganizowały się w grupy i promowały wysiłki na całym świecie. Wszystkie te podejścia są silnymi stronami, które musimy zachować.

Ograniczenia Wikimediów: Co powinniśmy poprawić

Nadal jesteśmy daleko od zebrania sumy całej wiedzy. Większość materiałów, które stworzyliśmy, jest w formie długich artykułów encyklopedycznych i nieruchomych ilustracji, co pozostawia za burtą wiele innych form przedstawiania wiedzy. Nasze obecne społeczności nie reprezentują różnorodności ludzkiej populacji, w szczególności według kryterium płci. Ten brak reprezentacji i różnorodności skutkuje lukami w wiedzy[12][13] i systemową stronniczością[14]. Czytelnicy często kwestionują rzetelność tworzonej przez nas treści[15], zwłaszcza z powodu zarzutów o brak precyzji, niekompletność, stronniczość lub dlatego, że nie rozumieją, w jaki sposób są tworzone i przez kogo[16].

Włączanie się i uczestnictwo w społeczności Wikimedia może być trudne dla tych, którzy zaczynają z nami współpracować. Niska bariera wejścia w czasach naszych początków została podwyższona do poziomu nie do pokonania dla wielu przybyszów[17]. Niektóre społeczności, kultury i mniejszości cierpiały z powodu tego wykluczenia bardziej niż inne. Nieprzyjazne zachowania i nękanie miały negatywny wpływ na uczestnictwo w naszych projektach. Nasz sukces wytworzył konieczność coraz bardziej obciążającego monitorowania i obsługi. Odpowiedzieliśmy na te wyzwania, tworząc narzędzia i praktyki, które zakładają brak zaufania do członków społeczności[18]. Inne rodzaje wkładu, wychodzące poza edytowanie wiki, nie są uznawane za równie wartościowe[19], a struktury naszego ruchu są często nieprzejrzyste lub scentralizowane, z wysokimi barierami wejścia.

Poza Wikimediami: Co się zmienia dookoła nas

Oprócz wewnętrznych wyzwań ruchu Wikimedia, istnieje wiele czynników zewnętrznych, które musimy wziąć pod uwagę, aby zaplanować przyszłość. Wielu czytelników spodziewa się teraz formatów multimedialnych wychodzących poza tekst i statyczne ilustracje[20]. Ludzie potrzebują treści wizualnych, w czasie rzeczywistym, które wspierają łatwość dzielenia się nimi w ramach rozmów[21]. Istnieją również szanse, aby Wikimedia wypełniła luki w edukacji[22][23] poprzez oferowanie materiałów edukacyjnych i społeczności[24].

Populacje, które obsługujemy, również się zmienią: w ciągu najbliższych 15 lat najszerzej używanymi językami będą przede wszystkim te, które obecnie nie mają dobrej zawartości i silnych społeczności w projektach Wikimedia[25]. W tych samych regionach często występują największe ograniczenia w zakresie swobodnego dostępu online do informacji[26]. Podobnie liczba ludności wzrośnie najbardziej w regionach takich jak Afryka i Oceania, w których obecnie Wikimedia docierają do niewielu użytkowników[27].

Znacznie zmieni się technologia: automatyzacja (szczególnie nauczanie i tłumaczenia maszynowe) zmieniają sposób, w jaki ludzie tworzą treści online[28]. Technologia może też pomóc oferować bardziej spersonalizowane, wiarygodne treści[29], ale wymaga to starannego ich rozwijania[30][31]. Gdy technologia rozprzestrzeni się na każdy aspekt naszego życia, infrastruktura Wikimediów będzie musiała łatwo komunikować się z innymi podłączonymi sieciowo systemami[32].

Bardziej sprawiedliwa i powiązana przyszłość

Wikimedia muszą dalej utrzymywać stałą infrastrukturę, na której ludzie mogą zbierać i docierać do wolnej, rzetelnej wiedzy. Musimy dalej pisać artykuły encyklopedyczne, rozwijać oprogramowanie, wpłacać pieniądze, zajmować się danymi, remiksować sztukę i tak dalej. Musimy to robić niezależnie od kierunku, który wybierzemy.

Nasz rdzeń był zawsze społeczno-techniczny: zbiorowy sukces został wypracowany przez ludzi, którzy posługują się technologią. Tak właśnie dokumentujemy i rozumiemy nasz świat.

Zapraszamy i pozwalamy każdemu na uczestniczenie na równych zasadach, ale w praktyce nie każdy ma taką samą szansę edytować. Aby uniknąć niedoreprezentacji i systemowej stronniczości, trzeba brać pod uwagę kontekst ludzki. Do tworzenia trafnych i neutralnych treści potrzeba równego dostępu i uczestnictwa. Potrzebujemy społecznych i technicznych systemów, które pomogą nam wyjść z utrwalania strukturalnych nierówności. Potrzebujemy gościnnych społeczności, które będą rozwijały się w sposób zrównoważony. Musimy zmierzyć się z nierównościami w dostępie i wkładzie, niezależnie od tego, czy ich przyczyna tkwi w problemie społecznym, politycznym czy technicznym. Jako ruch społeczny, potrzebujemy wyrównywania szans dostępu do wiedzy.

Jednak nie jesteśmy tylko ruchem społecznym. Jesteśmy też zbiorem stron internetowych używanych przez setki milionów ludzi. Wielu czytelników ceni Wikimedia nie za ich idee społeczne, ale za użyteczność. Użyteczność, globalny zasięg i szerokie grono odbiorców Wikimediów daje nam legitymację i wiarygodność. Umożliwiają one nam pracę z partnerami, gromadzenie przy sobie podobnych organizacji i wpływ na politykę.

Jako platforma techniczna powinniśmy przekształcać swoje struktury, by wspierały nowe formaty, nowe interfejsy i nowe formy przedstawiania wiedzy. Mamy strategiczną możliwość pójść dalej i zaoferować tę platformę jako usługę innym instytucjom, na zewnątrz Wikimediów. W świecie, który staje się coraz bardziej powiązany, budowanie infrastruktury wiedzy pobudza zainteresowanie innych naszym sukcesem. W ten sposób zapewniamy sobie miejsce w większej sieci wiedzy i stajemy się jej istotną częścią. Jako usługa dla użytkowników powinniśmy stworzyć platformę dla wiedzy, lub – żargonowo – udostępnić „wiedzę jako usługę”.

To ludzie sprawiają, że Wikimedia istnieją. Platformy wzmacniają Wikimedia. Połączenie wyrównywania szans dostępu do wiedzy i wiedzy jako usługi jest strategicznym wyborem, który bierze pod uwagę to, jak urosnąć może nasz ruch i jak może osiągnąć szerszy wpływ w aspekcie społecznym oraz technicznym. Tak kierujemy nasze wysiłki, ogarniając podwójną rolę jako platforma i jako ruch społeczny.

W taki sposób do 2030 Wikimedia staną się podstawową strukturą sieci wolnej wiedzy, a każdy, kto podziela nasze zaangażowanie, będzie mógł do nas dołączyć.

Implikacje: Nasze przeznaczenie do 2030 r.

Zmienimy nasz świat za pomocą wiedzy.

Swobodne dzielenie się wiedzą jest z natury aktem życzliwości, czy to dla siebie, czy dla innych. Dzielenie się wiedzą może być motywowane wielkimi ideałami światowego pokoju[33], marzeniem niesienia edukacji do wszystkich[34], humanistycznymi wartościami lub potrzebami dokumentowania hobby.

Niezależnie od motywacji, wiedza odgrywa główną rolę w rozwoju ludzkości. Opowiadając się za wiedzą, która trafnie oddaje stan rzeczy w skali światowej, przyczyniamy się do lepszego zrozumienia świata i siebie samych.

Będziemy kontynuowali swoją misję tworzenia treści, tak jak to robiliśmy do tej pory.

Z wielu naszych wysiłków będą na równi korzystali wszyscy użytkownicy i projekty. Tak jak dotychczas, będziemy kompilowali i używali treści. Będziemy kontynuowali tę działalność, dając użyteczne, wiarygodne i trafne informacje, które będą istotne dla użytkowników.

Wiedza jako usługa: platforma, która dostarczy otwartą wiedzę światu i społecznościom na wszystkich interfejsach

Dzięki otwartości będziemy pewni, że nasze decyzje są słuszne, że jesteśmy odpowiedzialni za siebie nawzajem i że działamy w interesie publicznym. Nasze systemy podążą za ewolucją technologii. Przekształcimy naszą platformę, aby móc pracować w różnych formatach, na różnych urządzeniach i interfejsach. Rozproszona struktura naszych sieci pomoże nam dostosować się do lokalnych warunków.

Stworzymy narzędzia dla sojuszników i partnerów, aby mogli organizować i dostarczać otwartą wiedzę poza Wikimediami.

Będziemy dalej budowali infrastrukturę wolnej wiedzy dla wszystkich społeczności. Pójdziemy dalej, oferując to jako usługę dla innych w naszej sieci wiedzy. Będziemy budowali partnerstwa, które pozwolą nam udostępnić wiedzę, której nie zdołamy udokumentować sami.

Nasza infrastruktura umożliwi nam i innym zbierać i korzystać z różnych form wolnej, godnej zaufania wiedzy.

Zbudujemy techniczną infrastrukturę, która umożliwi nam zbierać wolną wiedzę we wszystkich formach i językach. Użyjemy swojej pozycji jako lidera systemu wolnej wiedzy, aby wzmocnić nasze ideały wolności i słuszności. Zbudujemy techniczne struktury i społeczne zgody, dzięki którym zbierzemy więcej wiarygodnej wiedzy. Skupimy się na wysoko zestrukturyzowanych informacjach, których wymiana i użycie w różny sposób jest łatwiejsze.

Wyrównywanie szans dostępu do wiedzy: wiedza i społeczności poza nawiasem struktur władzy i przywilejów

Aby osiągnąć stan sprawiedliwej reprezentatywności wiedzy i ludzi w Wikimediach, będziemy dążyli do przeciwdziałania strukturalnym nierównościom. W szczególności postaramy się zmniejszyć dysproporcję płciową wśród naszych członków. Nasze decyzje co do produktów i programów będą oparte na słusznym rozdziale zasobów. Nasze struktury i zarządzanie będzie zależało od godziwego uczestnictwa ludzi z całego ruchu. Rozszerzymy globalną obecność Wkimediów, ze szczególnym skupieniem na zaniedbanych społecznościach, takich jak autochtoni z krajów rozwiniętych, oraz w częściach świata takich jak Azja, Afryka, Bliski Wschód i Ameryka Łacińska.

Aby zbudować silne i zróżnicowane społeczności, z radością przywitamy ludzi z każdym doświadczeniem.

Wytworzymy kulturę gościnności, w której wnoszenie wkładu będzie przyjemne i satysfakcjonujące. Wesprzemy każdego, kto w dobrej wierze zechce nam pomóc. Będziemy współpracowali z szacunkiem i będziemy toczyli kulturalne dyskusje. Przywitamy ludzi z różnorodnych środowisk, języków, miejsc, różnego pochodzenia, dochodu, edukacji, tożsamości płciowej, orientacji seksualnej, religii, wieku itd. Definicja społeczności obejmie wiele ról, które podejmujemy w celu poprawy wolnej i otwartej wiedzy, w tym edytorów, darczyńców, organizatorów itd.

Przełamiemy społeczne, polityczne i techniczne bariery, które powstrzymują ludzi przed dostępem i wnoszeniem wkładu w wiedzę.

Będziemy pracowali, by zapewnić, że wolna wiedza jest dostępna wszędzie tam, gdzie są ludzie. Opowiemy się przeciwko cenzurze, kontroli i dezinformacji. Będziemy bronić prywatności naszych użytkowników i edytorów. W naszym środowisku każdy będzie mógł wnosić wkład bezpiecznie, bez obaw o nękanie czy uprzedzenia. Będziemy głównym adwokatem i partnerem w walce o wzrost tworzenia i dzielenia się wolną i otwartą wiedzą.

Uwagi i przypisy

  1. Dodatek: Tło i proces
  2. Historia Wikipedii i zawarte w niej źródła
  3. Syntetyczny raport ze ścieżki "Nowe Głosy" (Lipiec 2017): Centrum informacji
  4. "Wikipedia powinna odgrywać aktywną rolę w zachowywaniu wiedzy." Raport syntetyczny ze ścieżki "Nowe Głosy (Lipiec 2017): Rola Wikipedii w przyszłości
  5. Po co tworzyć wolną wiedzę?" Raport z wniosków strategii ruchu.
  6. "Wikipedia powinna podjąć aktywną rolę w rozpowszechnianiu prawdziwej wiedzy dla dobra publicznego." Raport syntetyczny ze ścieżki "Nowe Głosy (Lipiec 2017): Rola Wikipedii w przyszłości
  7. "Wizja - Meta". meta.wikimedia.org. Retrieved 2017-07-27. 
  8. "Wikimedianie uważają, że ruch jest zbudowany wokół zdeterminowanej społeczności czytelników, redaktorów i organizacji, które doprowadziły nas do tego, gdzie jesteśmy." raport syntetyczny z cyklu 2] (draft)
  9. Reagle, Joseph (2010). Good faith collaboration : the culture of Wikipedia. Cambridge, Mass.: MIT Press. ISBN 9780262014472. 
  10. Ryokas, Miikka: "Zgodnie z popularnym żartem: 'Problem z Wikipedią polega na tym, że działa tylko w praktyce. W teorii nigdy nie powinna zadziałać.'" Cohen, Noam (2007-04-23). "The Latest on Virginia Tech, From Wikipedia". The New York Times (in en-US). ISSN 0362-4331. Retrieved 2017-07-26. 
  11. "Wikistats: Wikimedia Statistics". stats.wikimedia.org. Retrieved 2017-08-04. 
  12. "Brak odpowiednich, lokalnych treści jest głównym wyzwaniem w Afryce." Raport syntetyczny ze ścieżki "Nowe Głosy (Lipiec 2017): Wyzwania dla Wikimediów
  13. Luki w wiedzy i stronniczość zostały wybrane najważniejszym priorytetem dla ruchu w czasie Konferencji Wikimedia 2017, w której uczestniczyło 350 osób z 70 krajów, reprezentujący ok 90 organizacji afiliowanych, innych organizacji, komitetów i innych grup. Wikimedia Conference 2017/Documentation/Movement Strategy track/Day 3
  14. "W wielu regionach (szczególnie tam, gdzie jest mniejsza świadomość Wikimediów), ludzie bardzo pragną i cenią treść, która przemawia do ich kontekstu lokalnego i rzeczywistości, ale stara się ją znaleźć zarówno w trybie online, jak i offline. Aby wspierać rozwój tej treści i złagodzić zachodnią stronniczość, ruch musi doprecyzować lub rozszerzyć własną definicję wiedzy." Dodatek: Dokąd zdąża świat: Wzorzec 4
  15. "Otwartość platformy Wikipedii powoduje, że ludzie kwestionują jej wiarygodność i weryfikowalność." Raport syntetyczny ze ścieżki "Nowe Głosy (Lipiec 2017): Wyzwania dla Wikimediów
  16. "Nieufność do Wikipedii jest wyuczoną percepcją. Wynika to z braku jasności co do projektów i sposobu w jaki ich treść jest rozwijana." Dodatek: Dokąd zdąża świat: Wzorzec 11
  17. "Wiele nowych osób w ruchu uważa, że obecne bariery wejścia są zbyt wysokie. Odbierają oni kulturę wyłączania i braku wsparcia dla nowych przybyszów, jako demotywującą." Dodatek: Dokąd zdąża świat: Wzorzec 7
  18. Halfaker, Aaron; Geiger, R. Stuart; Morgan, Jonathan T.; Riedl, John (2013-05-01). "The Rise and Decline of an Open Collaboration System: How Wikipedia’s Reaction to Popularity Is Causing Its Decline" (PDF). American Behavioral Scientist 57 (5): 664–688. ISSN 0002-7642. doi:10.1177/0002764212469365. 
  19. "Obecne normy dotyczące uczestnictwa nastawione są na wąski zestaw funkcji (np. edytowanie dominuje). Ludzie z różnych środowisk i mający różne umiejętności chcą dodawać wartość na wiele sposobów, a ruch mógłby skorzystać na wspieraniu ich aby to robili po swojemu." Dodatek: Dokąd zdąża świat: Wzorzec 8
  20. "Wizualne, w czasie rzeczywistym i społeczne, to nie są tylko słowa-wytrychy; badania pokazały, że są one charakterystyczne dla platform treści, które młodzi ludzie coraz częściej preferują." Podsumowanie Kluczowych Możliwości i Wniosków, Reboot, Indonezja i Brazylia.
  21. "Zmieniają się zachowania, preferencje i oczekiwania dotyczące zawartości. Ludzie coraz bardziej potrzebują treści w czasie rzeczywistym i wizualnych, i takich, które wspierają społeczną wymianę i dysputę." Dodatek: Dokąd zdąża świat: Wzorzec 5
  22. "Kiepsko działające systemy edukacyjne na całym świecie skłoniły ludzi do szukania alternatywnych sposobów uczenia się. W wyniku tego pojawiło się wiele innowacyjnych platform informacyjnych i edukacyjnych, ale nadal potrzebują one podstawowe treści wysokiej jakości." Dodatek: Dokąd zdąża świat: Wzorzec 14
  23. "Rozwijanie edukacji" było głównym tematem, który wyłonił się z pierwszego cyklu dyskusji w społeczności, zwłaszcza na Konferencji Wikimedia2017, gdzie przegłosowano to jaki trzeci najważniejszy priorytet dla ruchu." Wikimedia Conference 2017/Documentation/Movement Strategy track/Day 3
  24. "Wikimedia ma okazję do budowania społeczności, która pasjonuje się nie tylko tworzeniem wiedzy, ale także pomaganiem ludziom w nauce, przez pracę z różnymi partnerami i niszowymi ekspertami treści, kuratorami i ambasadorami." Dodatek: Dokąd zdąża świat: Wzorzec 10
  25. "Dominującymi językami przyszłości nie są, w większości, te w których wersje projektów Wikimedia mają najwięcej treści i największe społeczności." Appendix: Where the world is going: Pattern 3
  26. "Freedom House". freedomhouse.org. Retrieved 2017-08-04. 
  27. "W najbliższych 15 latach spodziewany jest największy wzrost populacji w Afryce i Oceanii, gdzie obecnie Wikipedia ma najniższy zasięg. Aby służyć każdemu człowiekowi, ruch musi zwracać większą uwagę na sposób, w jaki służymy tym regionom." Dodatek: Dokąd zdąża świat: Wzorzec 1
  28. "Technologia może być w stanie pomóc w wielu funkcjach edycyjnych obecnie wykonywanych przez ludzi. Automatyzacja (w szczególności związana z maszynowym uczeniem się i tłumaczeniami) szybko zmienia to jak tworzy się treści. To otwiera możliwości obecnym członkom społeczności, aby znaleźć inne sposoby uczestnictwa." Dodatek: Dokąd zdąża świat: Wzorzec 9
  29. "Innowacje technologiczne (np. AI, maszynowe tłumaczenie, strukturyzacja danych) może pomóc opiekować się i dostarczać, odpowiednie, personalizowane i wiarygodne treści." Dodatek: Dokąd zdąża świat: Wzorzec 18
  30. "Rozwijanie i wykorzystywanie technologii w społecznie sprawiedliwe i konstruktywne sposoby - i zapobieganie ich niezamierzonym, negatywnym skutkom - wymaga przemyślanego przywództwa i czujności technicznej." Dodatek: Dokąd zdąża świat: Wzorzec 19
  31. "Ruch powinien ostrożnie używać AI i maszynowego uczenia się, aby zwiększyć jakość i dostępność. Ogólne wnioski Wikimedian to, że powinniśmy zachować naszą główną koncentrację na społeczności, i korzystać z technologii AI i innych, aby zredukować nakład pracy na proste czynności, a nie zastępować wolontariuszy w poprawianiu jakości." Raport syntetyczny Cyklu 2
  32. "Nowe technologie rewolucjonizują definicję i zastosowanie platform. Najbardziej wpływowymi technologiami będą te, które przechodzą od infrastruktury czysto technicznej na stanie się platformami tworzącymi ekosystemy." Dodatek: Dokąd zdąża świat: Wzorzec 15
  33. "IFLA -- Internet Manifesto 2014". www.ifla.org. International Federation of Library Associations and Institutions. 2014. Retrieved 2017-08-18. Wolność dostępu do informacji i wolność wypowiedzi są zasadnicze dla równości, ogólnoświatowego zrozumienia i pokoju. 
  34. Universal Declaration of Human Rights. United Nations General Assembly. Każdy ma prawo do edukacji.