Wikimedia Meta-Wiki

Wikipedias in the languages of Russia/bxr

< Wikipedias in the languages of Russia
Other languages:
English · башҡортса · буряад · олык марий · русский · саха тыла · татарча / tatarça · удмурт · українська · чӑвашла · эрзянь
“ Нүгөө хүнтэй тэрэнэй ойлгодог хэлээр хөөрэбэл, хэлэһэн юумэн тэрэнэй толгойе хүрэдэг.
Харин тэрэнтэй тэрэнэйнгээ хэлээр хөөрэбэл, тэрэнэй зүрхэниие хүрэдэг юм. 		”

— Нельсон Мандела

“ "Хэлэн ба соёлой хадагалхада хамаатай парадокс гээшэ эдэ миин лэ хубилалтые амаршалбал амиды үлэжэ болоно. Миил үхэһэн хэлэнүүд ба соёлнууд хубилалтагүй хадагалагдажа болоно."[1] ”

— Пасанен А., Саарикиви Я.

Тус хуудаһан Оросой холбоото уласай нютаг можын албан ёһоной ба уугуул (үндэһэн) хэлэнүүдэй дээрэ Википеэдинүүдые үргэжүүлэн дэмжэхэдэ зорюулһан байна (мүн ОХВ дэбжэлтэ).

Языковые коды, охватываемые проектом «Википедии на языках народов России»
“ "Мүнөөдэр хэлэгдэхэ 7.000 шахуу хэлэнүүдэй дунда ... 5%-һээ бага ... сахим үедэ үлэжэ болоно. ... Энэ шэнжэлэлэй түлхюур дүнгые тобшолбол: Википеэди үгы байбал, хэлэн үгы болохо."[2] ”

— Андрас Корнай

“ "Залуушуул өөрынгөө түрэлхи хэлэтэй холбоотой байхын тула хэлэнэй үльгэр жэшээ хэрэгтэй байна ха юм. Гэр ба һургуули мэтэ хэлэнэй хэрэглэхын хүреэнүүд мүнөө дутуу байдаг, үнгэрһэн сагые гунигладаг арадай домог һонин бэшэ. Харин гадаадаһаа залуушуулай соёлые бии болгохонь хэсүү байна — миил залуушуул өөр өөрынгөө соёлые ба үльгэр жэшээ бии болгожо болоно. Нютагай хэлэгшэдэй шэнэшлэдэг бүлгэмдэ тохёолдодог энэ агуу бэрхэшээл анхараалые татаха хэрэгтэй."[3] ”

— Пасанен А., Саарикиви Я.

Тус бүлгэм эдэбхитэй байлгахын түлөө, мүнөө үеын бүхы бодито байдалые ба бэрхэшээлые багтаажа тэрэнэй соёлые шэнэшлэхэ ёһотой. Миин лэ бүхы тааралдадаг үзэл ойлгомжонуудые тудагдан харагдажа болобол энэ үйлэ хэрэг боломжотой байна. Элдэб янзын хэлээр эрдэмые хадагалхадаа, Википеэди янза олон хэлэнэй ниигэмүүдые, соёлоор баян манай хүн түрэлхитэнэй ниигэмые болон Бэегүй соёлой үб баялигые дэмжэжэ туһална.

Түсэлэй зорилго edit

Орос гүрэнэй бүхы хэлэнүүдэй хэлэгшэдые Викимедиагай түсэлнүүдтэ оролсуулхын замаар эдэ хэлэнүүд сахим барьерые дабаад, сахим хүреэниие хэрэглэжэ өөрынгөө эдэбхиие бэхижүүлхын түлөө

Түсэлэй шанар edit

  Викимедиа Сан хүн бүхэн нөөсэлһэн бүхы эрдэм руу сүлөөтэйгөөр орожо болохо дэлхэй байгуулха тангаригаа үгэнхэй.
Энэ миин лэ тиигэбэл боломжотой болохо:

  1. эрдэм алдажа болохогүй болон
  2. хүн бүхэн энэ руу орожо болохо.

Хүн түрэлхитэнэй эрдэмые хадагалха гээшэ Викимедиа хүдэлөөнэй ба   Викимедиа бүлгэмэй гэшүүд бүхэн хубаалсадаг үнэтэ зүйл юм.

  «Викимедиа РУ» гэһэн Оросой холбоото уласай үндэһэтэнэй байгуулга ород хэлэн болон Оросой холбоото уласай бусад хэлэн дээрэ Викимедиа түсэлнүүдые дээдэлнэ.

Тус түсэлэй зорилго хадаа Оросой холбоото уласай бүхы уугуул үндэһэтэн яһанай бүлэгүүдэй гэшүүдэй (уласгүй үндэһэтэн голуулаад) глобализацилдаг дэлхэйдэ тэдэнэй үндэһэтэнэй хэлэнүүд, уламжалалта эрдэм ба түрэл соёлой хүрэнгэ хадагалха хүсэндөө дэмжэхэ.

Түсэлэй тайлбари edit

Түсэл:Оросой нютаг можын хэлэтэн Википеэдиин һалбари гэһэн хаягтай тус байгша түсэлэй ород хэлэтэй хуудаһан ород хэлэтэн Викимедиагаархидай хамтын хүдэлмэрилхын болон тэдэнэйнгээ Википеэдиие дэмжэн хүгжөөхые хүсэн шармайлтые зохисуулхын түлөө болгоһон талмай ха юм. Мүн түсэлдэ хабаадагшадай жагсаалтые үзэгты.

Энэнь шэлдэг туршалга, асуултада харюу, ашагтай жагсаалта, түсэлэй һонин мэдээн, Мета-оршуулгын холбооһон гэхэ мэтэ тухай бэшэг баримта агуулна:

Түсэл тухай хэлсүүлхын тула Викимедиа РУ һонин бэшэг соо өөрын һалаа бии.
Албан ёһоной туһа дэмжэлгын ондоо янзануудай дунда Нюур хуудаһанай загбар болон Викимедиа РУ-гай олон хэлэтэн түсэл агуулна.

Түсэлэй даабари edit

Основная статья: Wikipedias in the languages of Russia/ActionPlan/ru
  • Хабаадагшадай болон бүлгэмэй хүгжэлтые дэмжэхэ
  • Тус тус Википеэдиин амиды ба шухала байдалые мэдээсэхэ
  • Байнгын уншагшадые тус тус Википеэдидэ хабаадуулха
  • Тус тус Википеэдиин уншагшадай тоо ургуулха

Мүн үзэхэ edit

Холбооһон edit

Зүүлтэ edit

  1. ↑ (Russian) "Парадокс сохранения культуры и языка заключается в том, что они сохраняются исключительно путем изменения. Только мертвые языки и культуры можно полностью обезопасить от перемен", from Замятин К., Пасанен А., Саарикиви Я. "Как и зачем сохранять языки России"./ Часть I. Многоязычное общество и многоязычный индивид. Глава "Изменяющаяся роль языков", 35 с.
    ("Хэр ба юундэ Оросой хэлэнүүдые хадагалха". / I хэһэг. "Олон хэлэтэн ниигэм ба олон хэлэтэн хүмүүн", "Хэлэнүүдэй дэбжэдэг үүргэ" бүлэг, 35 х.)
  2. ↑ Digital Language Death by András Kornai
  3. ↑ (Russian) "Для того, чтобы отождествлять себя с родным языком, молодежи требуются привлекательные образцы для подражания, связанные с этим языком. Такие сферы употребления языка, как дом и школа, уже не вполне достаточны, ностальгирующая по прошлому фольклорная культура нисколько не привлекает. Однако молодежную культуру сложно конструировать извне — только молодежь может сама создавать свою культуру и образцы для подражания. Это представляет большую трудность для модернизирующегося сообщества носителей локального языка, на которую следует обращать внимание."
    Замятин К., Пасанен А., Саарикиви Я. "Как и зачем сохранять языки России". / Часть III. "Пути сохранения языков под угрозой исчезновения. Практические советы", Глава "Преподавание на языке меньшинства в школе", раздел "Что кроме школы и после школы?", 162 с. ("Хэр ба юундэ Оросой хэлэнүүдые хадагалха". / III хэһэг. "Хүндүүлхэй хэлэнүүдые хадагалха арга зам. Ашагтай зүблэл", "Һургуулида һуралсалай хэрэгсэл мэтэ үсөөнхи хэлэнүүд" бүлэг, "Тэрэнэй гадна ба һургуулиин һүүлдэ яахаб?" хэһэг)
Retrieved from "https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Wikipedias_in_the_languages_of_Russia/bxr&oldid=26314680"