Translation requests/WMF/About Wikimedia/pl
Need help? See the Translation FAQ or Meta:Babylon. All translators should also subscribe to translators-l to be kept up-to-date (and to ask questions). |
Translations: ±
Fundacja Wikimedia (Wikimedia Foundation Inc.) jest organizacją zarządzającą pewną liczbą projektów, głównie Wikipedią, wyróżnianą wolną encyklopedią.
Jaka jest misja Fundacji?
Misją Fundacji Wikimedia jest umożliwienie i zachęcenie społeczności światowej do zbierania i rozwijania materiałów edukacyjnych zgodnych z licencją wolnej treści lub publikowanych jako własność publiczna (public domain} oraz efektywne szerzenie wiedzy na cały świat.
Współpracując z siecią lokalnych grup, Fundacja udostępnia niezbędną infrastrukturę i ramy organizacyjne wspierające i rozwijające wielojęzykowe projekty wiki oraz inne przedsięwzięcia służące realizacji swojej misji. Fundacja zbiera i bezterminowo udostępnia swoją wiedzę za pośrednictwem Internetu bez pobierania opłat.
Patrz też misja.
Czy jest to organizacja charytatywna
Wikimedia jest organizacją dobroczynną typu non-profit zorganizowaną na podstawie prawa obowiązującego na Florydzie (Stany Zjednoczone). Fundacja Wikimedia po przeprowadzonym pełnym audycie jest wymieniona wśród organizacji charytatywnych (patrz strona Guidestar oraz strony partnerskie serwisu. W Stanach Zjednoczonych Fundacja Wikimedia posiada status podatkowy 501(c)(3).
Powstanie Fundacji Wikimedia zostało oficjalnie ogłoszone przez Jimmy Walesa 20 czerwca 2003. Zarządzenia Fundacji Wikimedia dostępne są w Internecie.
Które projekty wspierane są przez Fundację?
Wikimedia wspiera rozwój Wikipedii, utytułowanej encyklopedii internetowej, wymienianej wśród 15 najczęściej odwiedzanych witryn w skali światowej (dane z końca roku 2006). Od inauguracji Wikipedii w 2001 roku i przejęciu jej przez Fundację w czerwcu 2003 rozwój projektu jest zdumiewający - pierwszy z jej projektów, angielska Wikipedia, miała w momencie przejęcia jej przez Fundację Wikimedia 135 tysięcy haseł, a w tej chwili liczba artykułów wzrosła do 1,5 miliona. 12 innych wersji językowych Wikipedii szczyci się zbiorem ponad stu tysięcy haseł.
Fundacja prowadzi jednak również działania w kilku innych projektach. Jest to na przykład Wikimedia Commons, repozytorium wolnych mediów, które w listopadzie 2006 udostępniało już ponad milion grafik, Wikisłownik, którego osiem wersji językowych zawiera po ponad 200 tysięcy definicji, Wikiźródła, repozytorium tekstów źródłowych, które zawiera prawie 150 tysięcy stron materiałów, Wikicytaty (zbiór cytatów), Wikibooks (współtworzone podręczniki), Wikinews (dziennikarstwo społeczne), czy Wikiversity (rozwijanie materiałów edukacyjnych). Wszystkie te projekty rosną w tempie porównywalnym do Wikipedii.
Po zebraniu wszystkich projektów Wikimedia, stanowią one ponad 7,8 miliona stron, 2,2 miliona grafik i obejmują 5 milionów zarejestrowanych użytkowników.
Serwisy Wikitravel, Omegawiki, czy Wikia są oddzielnymi projektami, których zarządzanie nie leży w zakresie prac Fundacji Wikimedia.
Więcej informacji można znaleźć na stronie poświęconej projektom Fundacji. Przykładowy dokument opisuje status projektu Wikiźródła.
Jak działa Fundacja?
Działaniami non-profit oraz nadzorem nad pozyskiwaniem i wydawaniem środków pieniężnych zajmuje się Rada Powiernicza Fundacji Wikimedia. Rada jest ostateczną władzą korporacyjną Wikimedia Foundation Inc. (artykuł IV sekcja 1 zarządzeń Fundacji). Zakres działań Rady obejmuje kierowanie aktywnością Fundacji.
W niniejszym serwisie internetowym znajdują Się notatki z posiedzeń Rady odbytych do końca roku 2005.
W roku 2006 Fundacja przyjęła podwójny system informacyjny, bazujący na protokołach ze spotkań (zwykle nie podawanych do publicznej wiadomości) i uchwał. Powołała też pewną liczbę komitetów i zatrudniła pierwszego Dyrektora Wykonawczego. Brian Patrick objął tę funkcję w czerwcu 2006. Komunikacja między członkami Rady, personelem Fundacji, członkami komitetów, deweloperami i społecznością odbywa się w trybie online, na stronach poszczególnych projektów, listach dyskusyjnych i poprzez IRC - system internetowej komunikacji na żywo. Oczywiście, zdarzają się też okazje do spotkań twarzą w twarz, na przykład w trakcie Wikimanii, dorocznej konferencji, spotkań specjalnych Rady oraz fizycznych posiedzeń Zarządu.
Fundacja ma tylko jedno biuro, zlokalizowane na Florydzie (Stany Zjednoczone), gdzie urzęduje czterech pracowników i jeden członek Zarządu. Wszyscy inni członkowie Zarządu i pracownicy Fundacji pracują zdalnie. Zespół pracowników składa się z sześciu osób (stan na koniec roku 2006), nie wliczając w to wielu ochotników, z których część jest też członkami Zarządu.
Pod koniec roku 2006 w organizacji Fundacji nastąpiły znaczące zmiany. Zarząd w ciągu trzech miesięcy wzbogacił się o czterech nowych członków, nastąpiła też zmiana przewodniczącego Fundacji oraz powołanie grupy doradczej i zrewidowano zarządzenia Fundacji.
Dodatkowe informacje o działaniach fundacji znajdują się w sekcjach:
- Polityka
- Zarządzenia
- Raport roczny 2006 (zawierający również dane z lat 2004, 2005 i 2006 - wkrótce dostępny online)
- Founder letter Sept 2004
- Founder letter January 2005
- Founder letter June 2005
Kim są członkowie Rady Powierniczej Fundacji Wikimedia?
W styczniu 2004 Jimmy Wales powołał Radę Powierniczą Fundacji w składzie Tim Shell i Michael Davis, po czym wystosował w liście dyskusyjnej Fundacji [1] wezwanie do zgłaszania kandydatur do Rady. W czerwcu 2004 rozpoczęło się głosowanie mające wyłonić dwóch członków Rady reprezentującej społeczność użytkowników. Miesiąc kampanii i dwa tygodnie głosowania online wyłoniły dwie osoby. Do Rady dołączyli Angela Beesley i Florence Nibart-Devouard. Te same osoby wybrano ponownie w drugim głosowaniu w czerwcu 2005.
W czerwcu 2006 Angela Beesley zapowiedziała swoją rezygnację, a we wrześniu na jej stanowisko wybrano Erika Möllera. W grudniu 2006 Fundacja Wikimedia powołała kolejnych dwóch członków Rady, Kat Walsh i Oscara van Dillena. Tim Shell zrezygnował z członkostwa w Radzie, a na jego miejsce wybrano Jan-Bart de Vreede.
Członkowie Rady, stan na styczeń 2007:
- Florence Devouard
- Kat Walsh
- Michael Davis
- Erik Möller
- Jimmy Wales
- Oscar van Dillen
- Jan-Bart de Vreede
Biografie aktualnych członków Rady oraz ich kadencje znajdują się w dokumencie Board.
W jaki sposób Fundacja wypełnia swoją misję?
Fundacja Wikimedia jest przede wszystkim właścicielem serwerów Wikimedia, domen i znaków handlowych wszystkich prowadzonych przez siebie projektów oraz zainstalowanego oprogramowania MediaWiki. Przejmuje też na siebie koszty związane z uruchomieniem i bieżącym utrzymaniem funkcjonowania projektów. Uczestnicy projektów zatrzymują prawa autorskie do zamieszczanych przez siebie materiałów, lecz muszą udostępniać swój wkład na wolnej licencji, przede wszystkim na licencji GNU Free Documentation License, wyrażając zgodę na wykorzystanie zamieszczonych informacji przez dalsze osoby w dowolnych celach, bez ograniczeń czasowych. Stosując zasadę wolnej treści, Fundacja zapewnia, że zgromadzona wiedza nigdy nie zostanie stracona dla ludzkości.
Fundacja odgrywa też znaczną rolę w rozwijaniu projektów, łączeniu ludzi, promowaniu współpracy z osobami trzecimi, itd. Każdy z projektów Fundacji ma sprecyzowane wymagania techniczne, których spełnianie jest zadaniem małej, lecz efektywnej grupy deweloperów pracującej dla Fundacji. Najbardziej priorytetową kwestią roku 2007 będzie ponowna koncentracja na zapewnieniu jakości. W zrealizowaniu tego celu pomocne mają być mechanizmy identyfikacji zaufanych wersji zawartości takiej, jak artykuły Wikipedii.
Zapewnienie sukcesu wszystkich przedsięwzięć Fundacji pociąga za sobą konieczność współpracy z firmami i organizacjami z różnych krajów. W planach finansowych Fundacji przewidziano zatrudnienie profesjonalistów, którzy będą odpowiedzialni za nawiązywanie takich partnerstw strategicznych oraz za koordynację sieci organizacji lokalnych w poszczególnych krajach.
Jak wydawane są środki Fundacji
Większość wydatków ponoszonych przez Fundację wspiera prowadzone przez nią projekty. Przede wszystkim są to wydatki na sprzęt i łącza obsługujące witryny Fundacji.
Największe wydatki ponoszone są na sprzęt, zaś druga pod względem wielkości pozycja to hosting i łącza. Fundacja Wikimedia stopniowo zwiększała własne zasoby sprzetu komputerowego, by spełnić rosnące wymagania dostępu do zgromadzonej informacji. Regularnie uaktualniany stan sprzętu posiadanego przez Fundacje znajduje się w dokumencie Stan sprzętu Fundacji Wikimedia.
Główną przyczyną stopniowego zwiększania ilości posiadanego sprzętu jest rosnący ruch sieciowy. Pod koniec roku 2006, Comscore sklasyfikowało "serwery Wikipedii" na szóstym miejscu w skali światowej według ilości odwiedzin (*). Strony Wikipedii, projektu flagowego Fundacji, odwiedzane były 285 tysięcy razy na minutę. Fundacja poświęca dużo swojej energii na zapewnienie ciągłego i niezawodnego działania systemów. W roku 2007 koszty tej części działalności Fundacji przekroczą dwa i pół miliona dolarów.
(*) Wyłączywszy ruch generowany przez telefonię komórkową, urządzenia typu PDA oraz komputery publiczne, takie jak maszyny instalowane w kawiarenkach internetowych.
Kolejny wydatek to rejestracja domen i znaków handlowych. Fundacja już jest właścicielem części swych aktywnych i dodatkowych/pobocznych domen internetowych. Inne są albo jeszcze wolne, albo wykorzystywane przez osoby zewnętrzne.
Z uwagi na zwiększenie ilości pracowników biurowych, zwiększeniu uległy koszty administracyjne. Ogólnie jednak wydatki na pozyskiwanie funduszy stoją na niskim poziomie, jako efekt polegania przez Fundację na darowiznach przekazywanych drogą elektroniczną i finansowania większości wydatków właśnie z tych źródeł. Fundacja WIkimedia nie zajmuje się zbieraniem datków drogą pocztową. Jej obecność w Internecie sprawia, że najbardziej naturalnym rozwiązaniem jest pozyskiwanie środków tą samą drogą, co jak do tej pory przynosiło oczekiwane skutki.
Przez ostatnie trzy lata Fundacji udawało się utrzymywać koszty działalności na niskim poziomie. Główną zasługą tego stanu rzeczy jest fakt, że większość osób wspomagających działania Fundacji to ochotnicy.
Zobacz też: Do czego potrzebne są Fundacji pieniądze
Skąd pochodzą pieniądze Fundacji?
Od stycznia 2006, Wikimedia finansowana jest głównie z datków osób prywatnych, lecz część środków pochodzi z dotacji i darowizn sprzętowych oraz hostingowych (patrz Lista darczyńców).
Fundacja Wikimedia otrzymuje datki z ponad 50 krajów. Większość z nich pochodzi z krajów anglojęzycznych (Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Kanada, Australia). Ponad połowa z nich to darowizny anonimowe. Mimo, że poszczególne darowizny są niewielkie, sama ich liczba gwarantuje Fundacji względnie duże przychody.
Zwiększeni9e dochodów Fundacji planowane jest przez znalezienie alternatywnych źródeł finansowania, w tym darowizny i sponsoring, czy sprzedaż WikiCzytanek (WikiReaders), papierowych lub elektronicznych (format PDF) kopii artykułów z Wikipedii. Zaistniał również pomysł sprzedaży znaczącej części Wikipedii, jako "Wikipedia 1.0".
W chwili obecnej Fundacja nie bierze pod uwagę pozyskiwania środków pieniężnych z reklamy.
Fundacja Wikimedia posiada w Stanach Zjednoczonych status zwolnienia od podatku 501(c)(3). Szczegóły znaleźć można w dokumencie deductibility of donations. Strona poświęcona zbieraniu funduszy zawiera informacje dla osób chcących wesprzeć Fundację za pomocą usług PayPal, MoneyBookers, czy przelewami pocztowymi. Inne metody wpłaty można uzgadniać z Dannym Woolem, koordynatorem ds. darowizn, pod adresem dwool at wikimedia.org.
Czy Fundacja dysponuje zrewidowanymi sprawozdaniami finansowymi?
Sprawozdania finansowe Fundacji zostały poddane rewizji w latach 2004, 2005 i 2006. Przeprowadzili ją Gregory Sharer & Stuart [2], a procedura odbyła się z poszanowaniem ogólnie przyjętych zasad rachunkowości.
Linki o sprawozdań finansowych i listu kierownictwa:
Czym jest Wikia? Czy to część WIkipedii? Czy jest to jeden z projektów Fundacji Wikimedia?
Fundacja Wikimedia jest zarejestrowana jako organizacja typu non-profit i poświęca się rozwijaniu i promowaniu wolnych treści. W roku 2004 Jimmy Wales i Angela Bessley założyli Wikia, Inc., organizację propagującą gromadzenie dużych ilości wiedzy w projektach poświęconych zagadnieniom, które w żaden sposób nie pasują do istniejących projektów Fundacji. Wikia zakłada taki sam model upowszechniania informacji, co projekty Fundacji - za pomocą mechanizmów wiki. Członkami Wikii byli na początku Jimmy Wales, Angela Beesley i Michael Davis, trzej członkowie Rady Fundacji Wikimedia. Wikia mimo tego jest zupełnie odrębną firmą.
W pewien sposób strony Wikii są podobne do Wikipedii - obydwa serwisy oferują wolne treści, które każdy użytkownik może edytować. Różnice między nimi polegają na tym, że treści Wikii są zwykle bardziej specjalizowane - są to przewodniki, informacje turystyczne, wiki how-to i Uncyclopedia, popularna parodia Wikipedii. Wikia, w odróżnieniu od Wikipedii, pozyskującej środki z datków, finansowana prze inwestorów oraz z reklam.
Między Wikipedią a Wikią istnieją dobre stosunki, a uczestnicy projektów jednej z organizacji bardzo często współuczestniczą w pracach drugiej. Do niedawna, Wikia udzielała Fundacji Wikimedia pomocy w formie przeznaczenia na jej potrzeby przestrzeni biurowej w St. Petersburg na Florydzie. Są to jednak odrębne firmy z zupełnie odmiennym modelem prowadzenia interesów.
Więcej na temat związku Wikii i Fundacji Wikimedia można znaleźć w dokumencie CentralWikia:Wikimedia.
Jak mogę skontaktować się z Fundacją?
Szczegóły kontaktu z Fundacją znajdują się na stronie "Contact us".