Richtlijnen voor systeembeheerders

Dit is een oude versie, de nieuwste versie staat op nl:Wikipedia:Richtlijnen voor moderators

Aanwijzingen voor systeembeheerders (sysop)

Onderstaande tekst zijn aanbevelingen voor het gedrag en werkwijze van systeembeheerders. Dit is geen reglement.

Bevoegdheid en wenselijk gedrag van een systeembeheerder

Officieel is iedereen op Wikipedia gelijk. Dat is mooi, dat is nobel, dat is Wikipedia. Maar toch kunnen systeembeerders (sysop's) dingen die een gewone gebruiker niet kan; heeft een systeemontwikkelaar toegang tot de broncode en kan hij/zij dus eigenlijk alles; en kan de eigenaar van de servers waarop Wikipedia zich bevindt (Jimmy Wales) letterlijk de stekker er uittrekken.

Als sysop draagt u meer verantwoordelijkheid en heeft u een voorbeeldfunctie tegenover de andere medewerkers. Dit is dan wel niet formeel zo, maar andere gebruikers zullen van u verwachten dat u zich als sysop redelijk gedraagt; dat u reageert op vragen van andere gebruikers; en dat u zich in het algemeen diplomatiek uitdrukt bij het geven van commentaar, antwoorden, en/of waarschuwingen. Soms zult u uw eigenlijke standpunt wat moeten verbloemen. Dit geldt natuurlijk voor elke gebruiker, maar voor een sysop is het extra belangrijk om hierop te letten.

Sysop zijn wil niet zeggen dat u meer bent dan een ander, alleen maar dat u meer kunt. Alle bevoegdheid gaat uit van de gemeenschap van Wikipedia in zijn geheel. Als sysop bent U een dienaar van die gemeenschap. De gemeenschap geeft aan bepaalde gebruikers het vertrouwen om sysop te worden of te blijven.

In praktijk zullen sommige gebruikers - zeker nieuwe - tegen een sysop opkijken en van een sysop leiding verwachten. Van dit gegeven kunt u handig gebruik maken bij het begeleiden en adviseren van nieuwe gebruikers. Dat zij in eerste instantie veronderstellen dat u als sysop iets speciaals te zeggen heeft is geen probleem. Als ze wat meer ervaring hebben komen ze er wel zelf achter dat dit niet zo is. Let er wel op dat u geen bevelen geeft! Geef alleen gemotiveerde adviezen, suggesties, aanbevelingen.... U kunt de leiding nemen bij aktie tegen bepaalde zaken maar u moet vragen om instemming van de gemeenschap. Als sysop heeft u niet de bevoegdheid om autonoom belangrijke beslissingen te nemen.

Volg zelf strikt de procedures (de weinige zeer losse die er zijn), zelfs als dat extra werk oplevert en het onwaarschijnlijk is dat iemand kritiek zal hebben op uw handelswijze. Hou er rekening mee dat andere gebruikers uw actie zullen zien in "recente wijzingen". Als een sysop de procedures al niet volgt, kunt u niet verwachten dat gebruikers dat wel zullen doen. Blijf dus geloofwaardig.

Maak geen ruzie. Een discussie is één ding, maar weet u in te houden. Gebruik eventueel de E-mail deze gebruiker-functie. Niet alle vuile was hoeft te worden buitengehangen. Zorg er voor dat bij uw gebruikersinstellingen een e-mailadres is ingevuld. Sysop's moeten bereikbaar zijn. Plaats ook uw emailadres op uw gebruikerspagina, want niet iedereen zal de link naar E-mail deze gebruiker snel vinden.

Voorkom dat u de autoriteit van een andere sysop nodeloos ondermijnt. Mensen maken fouten, ook sysop's. Bent u het oneens met iemand, breek die persoon dan niet publiekelijk af. Probeer het verschil van mening eerst privé te bespreken met die sysop (of gebruiker) alvorens onaangenaame woorden te schrijven op de Wikipedia. Als gebruikers zien dat sysop's ruzie met elkaar maken en elkaar uitschelden, is dat voor iedereen slecht. Dat wil niet zeggen dat u zaken in de doofpot moet stoppen, zeker niet; de waarheid mag en moet gezegd worden, maar let op hoe u dat aanpakt.

Vestig niet nodeloos de aandacht op het feit dat u sysop bent. Teken uw commentaren dus niet met "Gebruikersnaam" -- Sysop Wikipedia NL". Uw autoriteit moet uitgaan van uw functie als medewerker van Wikipedia NL, niet van uw functie als sysop. Als men wil weten of iemand sysop is, kan men dat steeds zien op de pagina Geregistreerde gebruikers tonen en Wikipedia:Systeembeheerders. Evenueel kunt u op uw gebruikerspagina op een informatieve wijze vermelden dat u sysop bent.

De belangrijkste functie van een sysop is: er zijn voor de gebruikers. Een stabiel aanspreekpunt zijn. De boel in zijn geheel in de gaten houden. Op de hoogte blijven van aanpassingen aan de software, en van wat er leeft bij de andere Wikipedia's. Het heeft geen zin sysop te worden of te blijven, als u slechts zelden wat tijd kunt besteden aan Wikipedia. Tijd besteden is ook niet hetzelfde als artikelen schrijven, al is dat laatste natuurlijk heel goed. Het opvolgen van recente wijzigingen, het opvangen van vragen en problemen, en het bestrijden van vandalisme, dat zijn de kerntaken van een sysop.

Het gebruiken van uw macht

Als sysop kunt u:

een IP-adres blokkeren
een pagina beveiligen (niet-bewerkbaar maken)
een pagina (of foto) verwijderen

Dat u iets kunt doen, wil nog niet zeggen dat u dat ook moet doen. Afzien van het gebruiken van de speciale mogelijkheden is een moeilijke maar zeer belangrijke zaak.

Een IP-adres blokkeren

Momenteel bestaan hiervoor nog geen duidelijke regels. Gebruik uw gezond verstand. Wat punten om rekening mee te houden als u een IP-adres blokkeert: Iemand met verstand van zaken kan zeer snel over een nieuw (totaal ander) IP-adres beschikken. Ook loopt u het risico een proxyserver te blokkeren. In dat geval sluit u zeer veel mensen af. Vergeet dan ook niet om na een tijdje het IP-adres te de-blokkeren. Overweeg ook dat u door het blokkeren van een IP-adres iemand zou kunnen wegjagen. Blokkeer daarom niet het adres van iemand die met goede bedoelingen zit te knoeien, maar alleen van personen die duidelijk bewust destructief bezig zijn.

Stel, u blokkeert IP-adres 195.234.13.15 en u geeft als reden op "onnozelaar" Zodra iemand met dat IP-adres dan tracht een pagina te bewerken zal die zien;

Gebruiker is geblokkeerd

Uw gebruikersnaam of IP-adres is door Giskart geblokkeerd. De opgegeven reden: onnozelaar

U kunt voor overleg contact opnemen met de systeembeheerders.

Terugkeren naar Hoofdpagina.

Nog afgezien van het feit dat "onnozelaar" geen gepaste omschrijving van een gebruiker is, moet u niet vergeten dat IP-adressen soms van gebruiker naar gebruiker gaan. Het is goed mogelijk dat een andere gebruiker dan degene die u wilde blokkeren, dat IP-adres gebruikt. Geef daarom een duidelijk omschreven reden op ("verwijderde de tekst van die-en-die pagina's en verving het door 'Hallo'"). Weet ook wat u blokkeert. U kunt een IP-adres natrekken op diverse manieren, bijvoorbeeld via: http://www.domainwhitepages.com Geef het IP-adres op en laat opzoeken bij wie dat adres behoort. Zo weet u van wie dat IP-adres is; of het nog in gebruik is; en of het misschien een proxyserver is. En hef de blokkade na een niet te lange tijd ook weer op.

Wie echt schade wil aanrichten aan Wikipedia, kunnen we met onze huidige mogelijkheden niet tegenhouden. Als laatste redmiddel kunt u het beste aan een systeemontwikkelaar vragen de database te sluiten. Niemand kan dan nog iets wijzingen.

Een geregistreerde gebruiker kan een sysop niet blokkeren. Indien nodig, dient u contact op te nemen met een systeemontwikkelaar; in de praktijk met Brion Vibber. Zorg ervoor dat u zeer zeker bent van uw zaak als u dat doet. Pleeg eerst overleg met de andere gebruikers en de "overtreder" alvorens te vragen een geregistreerde sysop te laten blokkeren.

Een pagina beveiligen

Dit is anti-wiki. Door een pagina te beveiligen kan niemand, behalve sysops, die pagina nog aanpassen. Voorlopig zijn er hier nog geen regels voor. Maak hier spaarzaam gebruik van. U kunt deze maatregel eventueel zeer tijdelijk gebruikt worden als alternatief voor het blokkeren van een gebruiker, bijvoorbeeld als iemand bijvoorbeeld herhaaldelijk dezelfde pagina vandaliseert vanaf verschillende IP-adressen.

Een pagina of foto definitief verwijderen

Er is gelukkig nu een undelete. Een verwijderde pagina kunt u steeds volledig herstellen. Maar beschouw dat als een laatste redmiddel, een backup. Er gebruik van maken zou een uitzondering moeten zijn. Dit is meer om tactische en psychologische redenen, dan omdat er een technische reden zou voor zijn.

Als sysop mag u direct een pagina verwijderen als u let op het volgende:

Pagina's zonder inhoud of pagina's met een inhoud die geen zinvolle informatie bevatten, mogen zonder verdere formaliteit verwijderd worden.
- Voorbeeld:Verwijder dit en beschrijf hier de nieuwe pagina. jezus mina, kunnen jullie dat niet zelf???????? , # Hoi. Dit is Mattheus. Doei.
Controleer wel de voorgeschiedenis. Een artikel kan wel als inhoud hebben "kashjksjhfdklsjfklskldskjflsdjkl" maar in de voorgeschiedenis kan een echt, gewist artikel staan.
Wees er zeker van dat het echt volstrekte nonsens is; bij twijfel niet verwijderen Als er ook maar de geringste twijfel bestaat, is het beter de pagina op de lijst "Te verwijderen pagina's" te zetten.

Bij het verwijderenziet u een tekstveld waarin u de reden van verwijdering dient te vermelden. Vul dit zo duidelijk mogelijk in. Bijvoorbeeld "leeg; voormalige inhoud: \"deze man houdt van ........... geintje ik ken hem niet hahahahahahahahahahahahahaha\"

Volg in alle andere gevallen, zoals: wegens foute titel; overtreding auteursrechten; overbodigheid; of wat dan, ook steeds de procedure Wikipedia:Te verwijderen pagina's. Zie ook daar. Plaats steeds op de pagina van het artikel een vermelding dat de pagina op de lijst van Te verwijderen pagina's is gezet.

Als sysop mag u natuurlijk ook de lijst van Te verwijderen pagina's verwijderen als de uiterste datum voor bezwaar is verstreken. Plaats dan iets in de geest van "uitvoering \"te verwijderen pagina\'s\" reeks 15/10/02" in het commentaarveld en pas de pagina aan.

Het verwijderen van een pagina is de meest voorkomende en publieke actie die een sysop meestal uitvoert. Het geeft de boodschap "ik, sysop, beschouw deze pagina als onwaardig voor Wikipedia en gooi deze weg". Het is tonen van een macht die gewone gebruikers niet hebben. Het is daarom van fundamenteel belang daar voorzichtig mee om te springen. Door de "Procedure te verwijderen pagina's" te volgen legt u de verantwoordelijkheid van het al of niet verwijderen van een pagina bij de gemeenschap en niet bij uzelf.

Keuze wachtwoord

Er zijn gebruikers die een uitzonderlijk eenvoudig wachtwoord kiezen. Dat is geen goed idee. Als sysop is dat een nog slechter idee. Kies, zeker als sysop, een fatsoenlijk wachtwoord. Bijvoorbeeld is als Jef4525 , dHe8lT, theepot45, ... Zorg gewoon dat u meer verbeelding heeft dan uw gebruikersnaam als wachtwoord te gebruiken of iets als 123' , abc, azerty, querty.

Gebruikt u Wikipedia NL op een publieke computer, vergeet dan niet uit te loggen.