Komisja rzeczników
| Ze względów prawnych i bezpieczeństwa Wikimedia Foundation postanowiła wymagać dla tej roli uwierzytelniania dwuskładnikowego. |
Komisja rzeczników bada w imieniu Rady Powierniczej Wikimedia Foundation skargi na naruszenia zasad ochrony prywatności, zasad dostępu do niejawnych danych osobowych, zasad checkuserów oraz zasad rewizorów w dowolnym projekcie Wikimedia. Na potrzeby Rady bada ona także zgodność lokalnych zasad i wytycznych dla checkuserów lub rewizorów z globalnymi zasadami checkuserów i rewizorów.
| Ombuds Commission |
|---|
 |
| Activity reports |
|
Board of Trustees committees
Staff committees Community-wide committees Movement governance committees Movement-wide preparation committees Resources allocation committees |
Zadania
Oprócz oficjalnych dochodzeń, komisja zajmuje się mediacją pomiędzy skarżącym a oskarżonym (zazwyczaj checkuserem, rewizorem, biurokratą, administratorem lub członkiem komitetu arbitrażowego). W wymaganych prawem przypadkach, w celu rozwiązania sprawy, rzecznicy działają wspólnie z głównym radcą prawnym, dyrektorem wykonawczym lub Radą Powierniczą.
Gdy sprawa może mieć konsekwencje prawne, zadaniem rzecznika jest pouczenie checkuserów i innych użytkowników na temat zasad prywatności Fundacji. Gdy zostaną naruszone zasady prywatności, zasady dostępu do informacji niejawnych, zasady checkuserów lub zasady rewizorów, komisja zwraca się bezpośrednio do dyrektora wykonawczego lub wyznaczonego personelu i rekomenduje dalszą drogę postępowania (np. odebranie dostępu do odpowiednich narzędzi). Ponadto komisja może sugerować odpowiednie zmiany w zasadach lub oprogramowaniu.
Neutralność
Dochodzenie powinno być prowadzone w ustalony przez rzecznika sposób tak, aby zagwarantować zachowanie obiektywności i bezstronności. Co do zasady, rzecznik powinien w jak największym stopniu unikać konfliktów interesu, zwłaszcza poprzez powstrzymanie się od rutynowego wykorzystywania uprawnień checkusera lub rewizora oraz nie rozpatrywanie skarg w projektach, w których jest szczególnie aktywnym edytorem. Jednakże charakter spraw rozpatrywanych przez komisję jest niejednolity, a kwestie językowe i kulturowe, charakterystyczne dla różnych projektów, mogą tworzyć bariery dla osób z zewnątrz. W związku z tym wybór sposobu procedowania w konkretnych sprawach jest każdorazowo pozostawiany do decyzji komisji.
Członkostwo
Członkowie komisji rzeczników są wybierani spośród członków społeczności Wikimedia przez przedstawicieli Fundacji Wikimedia. Nabór kandydatów jest ogłaszany każdego roku na początku października na liście dyskusyjnej Wikimedia-l, stronie dyskusji tej strony oraz na odpowiednich forach innych projektów. Są oni powoływani (jeżeli się zgodzą) na okres około dwóch lat (wcześniej, przed kadencją 2023–25 na rok). Mogą być także powoływani pomocniczy członkowie bez prawa głosu. Powołany może być również steward-obserwator, który będzie służył razem z członkami komisji.
Przyznane uprawnienia
Rzecznicy posiadają miedzy innymi następujące uprawnienia globalne:
- Przeszukiwanie usuniętych stron (browsearchive)
- Sprawdzanie adresów IP oraz innych informacji o użytkownikach (checkuser)
- Przeglądanie rejestru checkuser (checkuser-log)
- Podgląd usuniętych wersji bez przypisanego im tekstu (deletedhistory)
- Podgląd usuniętego tekstu i zmian pomiędzy usuniętymi wersjami (deletedtext)
- Podgląd rejestrów prywatnych (suppressionlog)
- Podgląd wersji ukrytych przed każdym użytkownikiem (viewsuppressed)
Obecni rzecznicy
| User | Home wiki(s) | Language spoken | IRC nick | Term expires |
|---|---|---|---|---|
| だ＊ぜ (CA) | zhwiki | zh, yue, wuu, lzh, en-4, ja-3 | Dasze
|
2026 |
| Ameisenigel (CA) | dewiki, wikidatawiki | de, en-4, nds-2, fr-1, tlh-1 | Ameisenigel
|
2026 |
| Arcticocean (CA) | en, sco-3, es-2, gd-1 | 2026 | ||
| Bennylin (CA) | idwiki | id, pea, en-5, jv-4, zh-3, ms-3, es-2, ban-1, su-1, jv-x-bms-1 | 2025 | |
| Daniuu (CA) | nlwiki | nl, en-4, de-2, fr-2, la-2, vls-2, li-1 | Daniuu
|
2025 |
| Doğu (CA) | trwiki | tr, en-3, sr-1, ru-1 | 2026 | |
| Emufarmers (CA) | enwiki | en, la-2 | Emufarmers
|
2026 |
| Faendalimas (CA) | wikispecies | en, pt-3, it-2, fr-1 | faendalimas
|
2026 |
| MdsShakil (CA) | bnwiki, bnwikibooks | bn, en-3, as-1 | MdsShakil
|
2025 |
| Minorax (CA) | commonswiki, metawiki, simplewiktionary, wikidatawiki | en-5, zh-5, nan-2, fr-1, ko-1, ms-1, yue-1 | Minorax
|
2025 |
| Nehaoua (CA) | arwiki, frwiki | ar-n, fr-4, en-2 | 2026 | |
| Renvoy (CA) | ukwiki | uk, ru-4, en-3, pl-3, lt-1 | 2026 | |
| RoySmith (CA) | enwiki | en | roy649 | 2026 |
| Vermont (CA) ‡ | enwiki, metawiki, simplewiki | en, ru-2, es-1 | Vermont
|
2025 |
† Advisory member; ‡ Steward-Observer, terms expire in February of listed year
Zobacz też automatycznie generowaną listę.
Listę byłych rzeczników można zobaczyć tutaj.
Składanie skarg
Skargi do komisji rzeczników można składać na następujące sposoby (najlepiej w języku, którym posługuje się jeden z członków):
- poprzez formularz na stronie Special:Contact/ombudscommission,
- poprzez pocztę elektroniczną na stronie Special:EmailUser/Ombuds commission.
W obu przypadkach zostanie wysłana wiadomość na listę dyskusyjną komisji.
Postępuj zgodnie z poniższymi wytycznymi podczas składania wniosku do komisji:
- Bądź zwięzły: Długie wiadomości z niepotrzebnymi informacjami utrudniają komisji zapoznanie się ze sprawą w sensownym czasie.
- Bądź obiektywny: Unikaj oskarżeń, które bazują na domysłach lub subiektywnych osądach.
- Dostarcz dowody: Dostarcz nam dowody w postaci linków do porównania zmian lub trwałe linki do konkretnej wersji strony, jeśli to możliwe.
- Bądź dokładny: Wskaż, które punkty jakiej zasady zostały naruszone.
- Poinformuj nas o tym, czy wiki, której dotyczy sprawa, ma ustanowiony Komitet Arbitrażowy (lub podobne ciało) oraz czy się z nim skontaktowałeś (lub skorzystałeś z innej procedury rozwiązywania konfliktów obowiązującej w danym projekcie) zanim skontaktowałeś się z komisją rzeczników. Dołącz link do rozpatrywanej sprawy, jeśli trzeba.
Przetwarzanie/Raportowanie
Zgłoszone nam sprawy będą rozpatrywane w następujący sposób:
- Potwierdzenie przyjęcia wniosku: Wyślemy potwierdzenie przyjęcia sprawy do skarżącego się i jeśli to konieczne, poprosimy o dodatkowe informacje.
- Zakres: Jeśli wniosek jest w zakresie kompetencji komisji rzeczników, rozpoczniemy dochodzenie, jeśli nie jest – odrzucimy wniosek i spróbujemy skierować skarżącego w bardziej odpowiednie miejsce, w którym może otrzymać pomoc dotyczącą swojego problemu.
- Dochodzenie: Zrobimy co konieczne, aby dociec, czy doszło lub nie do naruszeń zasad lub wystąpienia niezgodności lokalnych zasad z globalnymi.
- Rezultat: Przedstawimy rezultat naszego dochodzenia skarżącemu i jeśli rzeczywiście doszło do naruszenia zasad prywatności, poinformujemy użytkownika, który był przedmiotem dochodzenia i jeśli to konieczne, poinformujemy Radę Powierniczą, a także w razie konieczności zarekomendujemy odebranie uprawnień rewizora, checkusera lub stewarda w związku ze złamaniem zasad.
Raporty z działalności
Działalność:
- w 2013: luty – czerwiec, lipiec – grudzień.
- w 2014: styczeń – czerwiec, lipiec – grudzień.
- w 2015: styczeń – czerwiec, lipiec – grudzień.
- w 2016: styczeń – czerwiec, lipiec – grudzień.
- w 2017: styczeń – czerwiec, lipiec – grudzień.
- w 2018: styczeń – czerwiec, lipiec – grudzień.
- w 2019: styczeń – czerwiec, lipiec – wrzesień, październik – grudzień.
- w 2020: styczeń – marzec, kwiecień – styczeń 2021.
- w 2021: luty – kwiecień, maj – lipiec, sierpień – październik, listopad – styczeń 2022.
- w 2022: luty – kwiecień, maj – lipiec, sierpień – październik, listopad – styczeń 2023.
- w 2023: luty – kwiecień, maj – lipiec, sierpień – październik, listopad – styczeń 2024.
Zobacz też
- Uchwały Rady Powierniczej: Ombudsperson Checkuser (lipiec 2006) — Wikimedia Committees (sprawozdanie z prezentacji na temat komisji rzeczników; styczeń 2009) — Amending the Scope of the Ombudsman Commission (listopad 2015)
- Prośba o opinie: Scope of Ombudsman Commission (maj – grudzień 2013)
- Ogłoszenie Ombudsman commission wider scope (styczeń 2016)
- Ogłoszenia nowych składów komisji: 2007 — 2009 — 2011 — 2012 — 2013 — 2014 — 2015 — 2016 — 2017 — 2018 — 2019 — 2020 — 2021 — 2022 — 2023 — 2024
- Informacje na temat grupy globalnej ombuds (rzecznicy):
- Aktualizacja organizacji pracy komisji z 2021 roku
- What do you know about the Ombuds Commission? (December 2023) by Faendalimas (the Chair of the Ombuds Commission)